Polacy używają go na potęgę przed świętami. Mało kto wie, że jeden błąd sprawia, że papier ten robi się niebezpieczny
Większość osób sięga po papier do pieczenia niemal automatycznie. Mało kto zastanawia się nad tym, z czego powstaje ten produkt. Do jego wytworzenia używa się zwykle oczyszczonych włókien celulozowych. Następnie każdy arkusz pokrywa się specjalną powłoką, która nadaje mu określone właściwości, między innymi odporność na działanie wysokich temperatur czy nieprzywieralność. Dlatego znacznie ułatwia pieczenie, o ile używamy go przestrzegając pewnych reguł. Złamanie tych zasad sprawia, że materiał staje się toksyczny.
Dlaczego papier do pieczenia może szkodzić zdrowiu
Papier do pieczenia staje się toksyczny, gdy zostaje poddany działaniu wysokiej temperatury – powyżej 220 stopni Celsjusza. Zaczyna wtedy wydzielać niebezpieczne związki – tak zwane wieczne chemikalia. Mianem tym określa się substancje per- i polifluoroalkilowe, czyli PFAS. Kontakt z nimi – jak zauważają słowackie badaczki w publikacji z 2025 roku – może mieć bardzo poważne konsekwencje zdrowotne.
PFAS mogą gromadzić się w organizmie człowieka poprzez kontakt ze skórą, wdychanie lub spożycie, prowadząc do toksyczności narządowej — w tym uszkodzeń wątroby, zaburzeń neurologicznych czy osłabienia pracy układu odpornościowego. Związki o dłuższym łańcuchu węglowym utrzymują się w organizmie znacznie dłużej, co może skutkować poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi – poczynając od zaburzeń hormonalnych i obniżonej odporności, poprzez uszkodzenia wątroby, nieprawidłowości rozwojowe i reprodukcyjne, a na zwiększeniu ryzyka rozwoju chorób nowotworowych kończąc – czytamy w artykule zatytułowanym „Health Impacts of Per- and Polyfluoroalkyl Substances (PFASs): A Comprehensive Review”.
Co więcej, podejrzewa się, że związki te zwiększają ryzyko rozwoju wielu innych schorzeń, między innymi cukrzycy typu drugiego, zawału mięśnia sercowego, udaru niedokrwiennego czy niewydolności serca. Dlatego używaj papieru do pieczenia „z głową” i zgodnie z jego przeznaczeniem. Przestrzegaj wytycznych przygotowanych przez producenta i nie przekraczaj zalecanych temperatur. Pamiętaj o jeszcze jednej bardzo ważnej kwestii – nie wykorzystuj jednego arkusza papieru więcej niż raz.
Czym zastąpić papier do pieczenia?
Warto pamiętać, że nie wszystkie rodzaje papierów do pieczenia – dostępne obecnie na rynku – są pokryte powłoką, która może okazać się niebezpieczna. Dlatego warto dokładnie czytać składy nabywanych towarów. Dobrym rozwiązaniem pozwalającym na ograniczenie ryzyka związanego z PFAS jest pieczenie ciast w formie wysmarowanej tłuszczem (na przykład masłem) i oprószonej bułką tartą, kaszą manną lub mąką.