Jemy go na potęgę. Naukowcy ostrzegają: może uszkadzać wątrobę i napędzać otyłość

Syrop glukozowo-fruktozowy to jeden z najbardziej „podstępnych” dodatków, jakie trafiają do codziennej żywności. Powstaje w procesie hydrolizy skrobi kukurydzianej. Stanowi mieszankę glukozy i fruktozy w różnych proporcjach. Jest powszechnie wykorzystywany w przemyśle spożywczym jako zamiennik „klasycznego” cukru (sacharozy). Znajdziemy go w wielu różnych produktach, takich jak na przykład napoje owocowe, jogurty, serki, ciastka, pieczywo itp. Jest tak powszechny, że często nieświadomie spożywamy go w dużych ilościach. Tymczasem jego nadmiar w diecie może poważnie szkodzić zdrowiu. Sprawdź dlaczego.

Jak syrop glukozowo-fruktozowy wpływa na wątrobę?

Wątroba odpowiada za metabolizowanie fruktozy zawartej w syropie. Jej nadmiar jest przekształcany w kwasy tłuszczowe, co z kolei prowadzi do gromadzenia się tłuszczu w komórkach narządu i podwyższenia poziomu trójglicerydów w osoczu krwi. „Ponadto nadmierne spożycie fruktozy zaburza integralność bariery jelitowej, prowadząc do ogólnoustrojowej endotoksemii [stanu, w którym toksyny z jelit dostają się do krwi i aktywują układ odpornościowy – przyp. red.] i kaskady zapalnej [nasilenia procesów zapalnych w różnych narządach – przyp. red.] oraz stłuszczenia wątroby” – wyjaśniają Mark Febbraio i Michael Karin w artykule pod tytułem „Sweet death: fructose as a metabolic toxin that targets the gut-liver axis”.

Prawdopodobieństwo przeciążenia wątroby i wystąpienia tych wszystkich problemów zdrowotnych rośnie, gdy wysokiemu spożyciu syropu glukozowo-fruktozowego towarzyszy mała aktywność fizyczna. Warto jednak podkreślić, że wyniki badań nie są w tej kwestii jednoznaczne. Zespół naukowców pod kierownictwem Mei Chung wskazuje w pracy zatytułowanej „Fructose, high-fructose corn syrup, sucrose, and nonalcoholic fatty liver disease or indexes of liver health: a systematic review and meta-analysis”, że sama obecność fruktozy czy syropu glukozowo-fruktozowego w diecie nie musi prowadzić do uszkodzeń wątroby. W wielu badaniach efekt pogorszenia parametrów wątrobowych pojawiał się tylko wtedy, gdy spożycie energii przekraczało zapotrzebowanie organizmu. Kluczowym czynnikiem ryzyka jest więc w tym przypadku nadwyżka kalorii w codziennym jadłospisie.

Syrop glukozowo-fruktozowy – czy jest się czego bać?

Syrop glukozowo-fruktozowy jest jednym z najczęściej wykorzystywanych dodatków do żywności. Występuje w wielu produktach spożywczych, takich jak napoje, słodkie przekąski, gotowe sosy i dania itp. Nietrudno więc o nadmiar kalorii w codziennej diecie. Warto też pamiętać, że syrop glukozowo-fruktozowy wpływa nie tylko na funkcjonowanie wątroby, ale też wielu innych narządów – podobnie jak „klasyczny” cukier. Ma również podobny indeks glikemiczny do cukru stołowego (około 55–65), co oznacza, że w podobnym stopniu wpływa na poziom glukozy we krwi i metabolizm węglowodanów. Jego nadmiar w codziennym jadłospisie może zwiększać ryzyko rozwoju otyłości, cukrzycy typu drugiego i miażdżycy.