Herbata jest stosowana od wieków w medycynie tradycyjnej ze względu na swoje właściwości lecznicze. Ponadto współczesne badania sugerują, że związki roślinne w herbacie mogą odgrywać ważną rolę w zmniejszaniu ryzyka chorób przewlekłych, takich jak rak, otyłość, cukrzyca i choroby serca.
Chociaż umiarkowane spożycie herbaty jest bardzo zdrowym wyborem dla większości ludzi, przekroczenie 3-4 filiżanek (710-950 ml) dziennie może mieć negatywne skutki uboczne.
Czytaj też:
Czy zieloną herbatę i suplementy z jej ekstraktem można przedawkować?
Skutki uboczne picia herbaty
1. Zmniejszone wchłanianie żelaza
Herbata jest bogatym źródłem związków zwanych garbnikami. Garbniki mogą wiązać się z żelazem w niektórych pokarmach, przez co są niedostępne do wchłaniania w przewodzie pokarmowym.
Niedobór żelaza jest jednym z najczęstszych niedoborów składników odżywczych na świecie, a jeśli masz niski poziom żelaza, nadmierne spożycie herbaty może zaostrzyć twój stan.
Badania sugerują, że taniny herbaciane częściej utrudniają wchłanianie żelaza ze źródeł roślinnych niż z pokarmów pochodzenia zwierzęcego. Dlatego jeśli przestrzegasz ścisłej diety wegańskiej lub wegetariańskiej, możesz zwrócić szczególną uwagę na ilość spożywanej herbaty.
Dokładna ilość garbników w herbacie może się znacznie różnić w zależności od rodzaju i sposobu przygotowania. Ograniczenie spożycia do 3 lub mniej filiżanek (710 ml) dziennie jest prawdopodobnie bezpiecznym zakresem dla większości ludzi.
Jeśli masz mało żelaza, ale nadal lubisz pić herbatę, rozważ dodatkowe porcje jedzenia między posiłkami. W ten sposób zmniejszy się prawdopodobieństwo wpływania na zdolność organizmu do wchłaniania żelaza z jedzenia podczas posiłków.
2. Zwiększony stres i niepokój
Liście herbaty naturalnie zawierają kofeinę. Nadmierne spożywanie kofeiny z herbaty lub innego źródła może przyczyniać się do odczuwania stresu i niepokoju.
Przeciętny kubek (240 ml) herbaty zawiera około 11-61 mg kofeiny, w zależności od odmiany i metody parzenia.
Herbaty czarne zawierają zwykle więcej kofeiny niż zielone i białe odmiany, a im dłużej parzysz herbatę, tym wyższa jest zawartość kofeiny.
Badania sugerują, że dawki kofeiny poniżej 200 mg na dobę raczej nie powodują znaczącego niepokoju u większości ludzi. Mimo to niektóre osoby są bardziej wrażliwe na działanie kofeiny niż inne i może być konieczne dalsze ograniczenie jej spożycia.
Jeśli zauważysz, że nawyk spożywania herbaty powoduje, że czujesz się zdenerwowany, może to oznaczać, że pijesz jej za dużo i możesz zmniejszyć tę ilość, aby zmniejszyć objawy.
3. Słaby sen
Ponieważ herbata naturalnie zawiera kofeinę, nadmierne spożycie może zakłócić cykl snu.
Melatonina jest hormonem, który sygnalizuje mózgowi, że nadszedł czas na sen. Niektóre badania sugerują, że kofeina może hamować produkcję melatoniny, co powoduje słabą jakość snu.
Słaby sen jest związany z różnymi problemami psychicznymi, w tym ze zmęczeniem, zaburzeniami pamięci i ograniczonym czasem koncentracji. Co więcej, przewlekłe pozbawienie snu wiąże się ze zwiększonym ryzykiem otyłości i słabej kontroli poziomu cukru we krwi.
Ludzie metabolizują kofeinę w różnym tempie i trudno jest dokładnie przewidzieć, w jaki sposób wpływa ona na wzorce snu u wszystkich.
Niektóre badania wykazały, że nawet zaledwie 200 mg kofeiny spożyte 6 lub więcej godzin przed snem może negatywnie wpłynąć na jakość snu, podczas gdy inne badania nie wykazały znaczącego wpływu.
Jeśli doświadczasz objawów związanych ze słabą jakością snu i regularnie pijesz herbatę z kofeiną, możesz rozważyć zmniejszenie spożycia, szczególnie jeśli spożywasz również inne napoje lub suplementy zawierające kofeinę.
4. Nudności
Niektóre związki w herbacie mogą powodować mdłości, zwłaszcza gdy są spożywane w dużych ilościach lub na czczo.
Garbniki w liściach herbaty są odpowiedzialne za gorzki smak herbaty. Ściągający charakter garbników może również podrażniać tkankę trawienną, potencjalnie prowadząc do objawów, takich jak nudności lub ból brzucha.
Ilość herbaty wymagana do uzyskania tego efektu może się znacznie różnić w zależności od osoby.
Bardziej wrażliwe osoby mogą doświadczyć tych objawów po wypiciu zaledwie 1-2 filiżanek (240-480 ml) herbaty, podczas gdy inne osoby mogą wypić więcej niż 5 filiżanek (1,2 litra), nie zauważając żadnych objawów niepożądanych.
5. Zgaga
Kofeina w herbacie może powodować zgagę lub pogarszać istniejące wcześniej objawy refluksu.
Badania sugerują, że kofeina może rozluźnić zwieracz, który oddziela przełyk od żołądka, pozwalając kwaśnej treści żołądka łatwiej przepływać do przełyku.
Kofeina może również przyczyniać się do wzrostu całkowitej produkcji kwasu żołądkowego.
Oczywiście picie herbaty niekoniecznie powoduje zgagę. Ludzie reagują bardzo różnie na ekspozycję na tę samą żywność.
Jeśli rutynowo spożywasz duże ilości herbaty i często doświadczasz zgagi, warto zmniejszyć jej spożycie i sprawdzić, czy objawy się poprawią.
6. Powikłania ciążowe
Narażenie na wysoki poziom kofeiny z napojów takich jak herbata podczas ciąży może zwiększać ryzyko powikłań, takich jak poronienie i niska masa urodzeniowa niemowląt.
Dane dotyczące niebezpieczeństw związanych z kofeiną podczas ciąży są mieszane i nadal nie jest jasne, ile dokładnie jest bezpieczne. Jednak większość badań wskazuje, że ryzyko powikłań pozostaje stosunkowo niskie, jeśli utrzymujesz dzienne spożycie kofeiny poniżej 200-300 mg.
Całkowita zawartość kofeiny w herbacie może się różnić, ale zwykle wynosi między 20-60 mg na filiżankę (240 ml). Dlatego, aby zachować ostrożność, najlepiej nie pić więcej niż około 3 filiżanek (710 ml) dziennie.
Niektóre osoby wolą pić bezkofeinowe herbaty ziołowe zamiast zwykłej herbaty, aby uniknąć kontaktu z kofeiną podczas ciąży. Jednak nie wszystkie herbaty ziołowe można bezpiecznie stosować podczas ciąży.
Na przykład herbaty ziołowe zawierające czarną kokosę lub lukrecję mogą przedwcześnie indukować poród i należy ich unikać.
Jeśli jesteś w ciąży i martwisz się spożyciem kofeiny lub herbaty ziołowej, zwróć się o poradę do swojego lekarza.
7. Bóle głowy
Przerwy w spożywaniu kofeiny mogą pomóc złagodzić niektóre rodzaje bólów głowy . Jednak przy długotrwałym stosowaniu może wystąpić efekt odwrotny.
Rutynowe spożywanie kofeiny z herbaty może przyczyniać się do nawracających bólów głowy.
Niektóre badania sugerują, że nawet 100 mg kofeiny dziennie może przyczynić się do codziennego nawrotu bólu głowy, ale dokładna ilość wywołująca ból głowy może się różnić w zależności od tolerancji danej osoby.
Jeśli masz nawracające bóle głowy i uważasz, że mogą być one związane z piciem herbaty, spróbuj na chwilę zmniejszyć ilość lub wyeliminować ten napój z diety, aby sprawdzić, czy objawy się poprawią.Czytaj też:
Czego możesz doświadczyć, jeśli zamienisz kawę na herbatę? Będziesz zaskoczony