Dzika róża od lat kojarzy się ze zdrowotnymi właściwościami. Konfitury i herbatki z owoców tego krzewu są smaczne, a przy tym korzystne dla ludzkiego organizmu. Dlaczego warto czasem wypić taką herbatkę? Powodów jest co najmniej kilka.
Czytaj też:
Zielona herbata ma swoje wady. Jakie i kto powinien szczególnie uważać z jej piciem?
1. Jest bogata w przeciwutleniacze
Przeciwutleniacze są to substancje, które chronią komórki przed uszkodzeniami lub zmniejszają już powstałe uszkodzenia spowodowane przez cząsteczki zwane wolnymi rodnikami. Spożywanie pokarmów i napojów bogatych w przeciwutleniacze może chronić przed chorobami przewlekłymi, takimi jak choroby serca, rak i cukrzyca typu 2.
W badaniu zawartości antyoksydantów w sześciu ekstraktach owocowych stwierdzono, że dzika róża ma najlepsze właściwości antyoksydacyjne. Zgodnie z badaniami zawiera wysoki poziom polifenoli, karotenoidów i witamin C i E, z których wszystkie mają silne właściwości przeciwutleniające. Ilość tych przeciwutleniaczy może się znacznie różnić w zależności od gatunku rośliny, czasu zbioru i wysokości, na której roślina była uprawiana.
Co ciekawe, rośliny położone na wyższych wysokościach nad poziomem morza wykazują zazwyczaj również wyższy poziom antyoksydantów. Ponadto badania pokazują, że suszone owoce róży dostarczają mniej antyoksydantów niż świeże. Ponieważ herbatka z dzikiej róży może być przygotowywana zarówno ze świeżych, jak i suszonych owoców, możesz dostarczyć więcej przeciwutleniaczy, używając właśnie tych dopiero zerwanych maleńkich jabłuszek, zamiast herbacianego suszu.
2. Poprawia funkcjonowanie układu odpornościowego
Jedną z największych zalet owoców róży jest wysoka zawartość witaminy C. Chociaż konkretna ilość zmienia się w zależności od rośliny, okazuje się, że owoce dzikiej róży zaliczane są do tych o najwyższej zawartości witaminy C spośród wszystkich owoców i warzyw.
Witamina C odgrywa bardzo istotną rolę dla układu odpornościowego. Stymuluje produkcję białych krwinek, które chronią organizm przed infekcją i pomaga budować barierę ochronną skóry przed zewnętrznymi patogenami.
Oprócz witaminy C, owoce dzikiej róży zawierają bardzo dużo polifenoli i witamin A i E, które pomagają wzmocnić i chronić układ odpornościowy. Niektóre badania na zwierzętach sugerują, że suplementacja skoncentrowanym ekstraktem z dzikiej róży może wzmacniać funkcje immunologiczne organizmu, brakuje jednak badań na ludziach.
3. Może chronić przed chorobami serca
Ze względu na wysokie stężenie przeciwutleniaczy herbata z dzikiej róży może być korzystna dla zdrowia serca. Dzieje się tak dlatego, że istnieje związek między spożyciem witaminy C a zmniejszonym ryzykiem chorób tego organu.
Jeden z przeglądów 13 badań wykazał, że suplementacja co najmniej 500 mg witaminy C dziennie wiązała się ze znacznym zmniejszeniem stężenia złego cholesterolu LDL i trójglicerydów we krwi, będących dwoma głównymi czynnikami ryzyka chorób serca. Ponadto na podstawie obserwacji powiązano niedostateczne spożycie witaminy C ze zwiększonym ryzykiem zgonu z powodu chorób serca.
Owoce dzikiej róży są również bogate we flawonoidy. Wykazano, że te przeciwutleniacze obniżają ciśnienie krwi u osób z nadciśnieniem i poprawiają przepływ krwi do serca. 6-tygodniowe badanie z udziałem 31 osób dorosłych z otyłością wykazało, że u osób, które codziennie spożywały napój zawierający 40 gramów proszku z owoców dzikiej róży, znacznie poprawiło się ciśnienie krwi i poziom złego cholesterolu w porównaniu z grupą kontrolną. Jednak naukowcy zasugerowali, że te korzystne efekty mogły być częściowo spowodowane wysoką zawartością błonnika, który normalnie nie występuje w herbacie z owoców dzikiej róży.
Czytaj też:
Woda z cytryną to nuda? 7 dobrych (i smacznych!) powodów, by sięgnąć z rana po imbir
4. Może pomóc w utracie wagi
Badania pokazują, że owoce krzewu Rosa canina są bogate w przeciwutleniacz zwany tilirozydem, który ma właściwości spalające tłuszcz.
W 8-tygodniowym badaniu na myszach podatnych na otyłość, osobniki karmione wysokotłuszczowym pożywieniem obejmującym 1 procent ekstraktu z dzikiej róży przybrały na wadze w znacznie mniejszym stopniu i odkładało im się znacznie mniej tłuszczu w żołądku niż w przypadku zwierząt, które nie otrzymywały tego suplementu.
Badania na ludziach przyniosły podobne wyniki. W 12-tygodniowym badaniu 32 osoby dorosłe z nadwagą przyjmowały codziennie 100 mg ekstraktu z dzikiej róży. To znacząco zmniejszyło ich masę ciała i ilość odłożonego tłuszczu w żołądku w porównaniu z grupą, która otrzymywała placebo. Jednak badania ograniczają się do wpływu skoncentrowanego ekstraktu z dzikiej róży – nie herbaty. Potrzebne są dalsze badania na ludziach, aby ocenić związek między herbatą z dzikiej róży a utratą wagi.
5. Może chronić przed cukrzycą typu 2
Chociaż dokładny mechanizm w tym przypadku nie został do końca poznany, niektóre badania sugerują, że owoce dzikiej róży mogą chronić przed cukrzycą typu 2.
W badaniu przeprowadzonym na myszach będących na diecie wysokotłuszczowej suplementacja proszkiem z owoców dzikiej róży w ciągu 10-20 tygodni pozwoliła znacząco obniżyć poziom cukru we krwi, poziom insuliny na czczo i namnażanie komórek tłuszczowych w wątrobie.
W innym badaniu ekstrakt z dzikiej róży znacząco obniżył poziom cukru we krwi na czczo u szczurów z cukrzycą. Jednak w badaniu z udziałem otyłych osób dorosłych suplementacja proszkiem z owoców dzikiej róży nie miała istotnego wpływu na poziom glukozy na czczo lub wrażliwość na insulinę. Wyniki te dotyczyły zarówno osób z prawidłowym, jak i zaburzonym poziomem cukru we krwi.
6. Może zmniejszyć stan zapalny i dolegliwości bólowe
Herbata z dzikiej róży jest bogata w związki o działaniu przeciwzapalnym, w tym polifenole i galaktolipidy. Galaktolipidy są głównym elementem tłuszczowym w błonach komórkowych. Ostatnio badano ich silne właściwości przeciwzapalne i potencjał w zmniejszaniu bólu stawów.
Na podstawie przeglądu trzech badań stwierdzono, że suplementacja dzikiej róży znacząco zmniejszyła ból u osób z chorobą zwyrodnieniową stawów. Co więcej, osoby przyjmujące preparat dzikiej róży odnotowały dwukrotnie większą poprawę w kwestii odczuwania bólu w porównaniu z grupą placebo.
Kolejne 4-miesięczne badanie z udziałem 100 osób z chorobą zwyrodnieniową stawów wykazało, że osoby, które codziennie dostarczały do organizmu 5 gramów ekstraktu z owoców dzikiej róży, doświadczały znacznie mniej bólu w porównaniu z grupą kontrolną. 65 procent uczestników z grupy przyjmującej dziką różę odnotowało zmniejszenie bólu.
Sugerowano również, że ekstrakt z dzikiej róży pomaga niwelować objawy reumatoidalnego zapalenia stawów. Należy pamiętać, że badania nad przeciwzapalnymi korzyściami z owoców róży koncentrowały się raczej na skoncentrowanym ekstrakcie niż na herbacie.
7. Może opóźniać starzenie się skóry
Kolagen jest białkiem występującym w organizmie w bardzo dużych ilościach i odpowiada za elastyczność skóry. Wykazano, że witamina C pobudza syntezę kolagenu i chroni komórki skóry przed uszkodzeniami słonecznymi, dzięki czemu może pomóc zachować młodzieńczy wygląd skóry i sprawić, że będzie bardziej napięta. Ponieważ herbata z dzikiej róży jest bogata w tę witaminę, picie jej może być korzystne dla skóry.
Ponadto herbatka z dzikiej róży zawiera karotenoid astaksantynę, która może mieć działanie przeciwstarzeniowe, ponieważ pomaga zapobiegać rozkładowi kolagenu. Inne karotenoidy w herbacie z owoców dzikiej róży mogą również przynosić korzyści dla zdrowia skóry. Witamina A i likopen chronią komórki skóry przed uszkodzeniami przez działanie słońca.
8-tygodniowe badanie na 34 uczestnikach wykazało, że osoby, które spożywały 3 gramy proszku z dzikiej róży dziennie, odnotowały mniej tzw. kurzych łapek, a także ich skóra była lepiej nawilżona i bardziej elastyczna.