Zrównoważona dieta. Co należy o niej wiedzieć?

EAT-Lancet Commission, grupa naukowców z 16 różnych krajów ustaliła wymagania dietetyczne pod kątem ogólnych potrzeb planety, produkcji odpadów i zdrowotności diety. Według Komisji produkcja żywności jest największą na świecie przyczyną zmian środowiskowych. Diety wegańskie i wegetariańskie mają największe ograniczenie wykorzystania gruntów i emisji gazów cieplarnianych, a diety wegetariańskie zużywają najmniej wody. W badaniach zauważono, że zdrowa dieta referencyjna obejmuje zwiększone spożycie:

• warzyw
• owoców
• całych ziaren
• orzechów
• roślin strączkowych.

Osoba jedząca w sposób zrównoważony powinna także znacząco ograniczyć lub wyeliminować:

• rafinowane ziarna
• dodane cukry
• czerwone mięso
• przetworzoną żywność.

Oprócz zmian środowiska poprzez oczyszczanie gruntów i inne praktyki rolnicze, produkcja żywności ma duży wpływ na gazy cieplarniane. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) produkcja żywności stanowi 20-30 proc. światowej emisji gazów cieplarnianych i do 66 proc. zużycia wody.

Chociaż zróżnicowana dieta ma kluczowe znaczenie dla zdrowia ludzkiego, prawdziwie zrównoważona dieta będzie również koncentrować się na zdrowiu środowiska. Uwzględnia wpływ, jaki będzie miała na środowisko, jednostkę i łańcuch pokarmowy jako całość. Czynniki decydujące o tym, jak zrównoważona jest określona dieta, obejmują:

• dostępność jedzenia
• względny koszt
• różnorodność biologiczną
• ochronę ekosystemu
• ogólne walory zdrowotne.

Uwzględnienie wszystkich tych czynników powinno świadczyć o tym, że planeta może nadal dostarczać wystarczającej ilości żywności i zasobów rosnącej populacji i przyszłym pokoleniom. Niektóre plany żywieniowe są zgodne z tymi wytycznymi bardziej niż inne, więc ich przestrzeganie może być prostym sposobem na zrównoważenie diety. Diety bardziej zrównoważone niż standardowa dieta zachodnia to:

Diety wegetariańskie i roślinne. Komisja zauważa, że wegetariańskie i na bazie roślin lub wegańskie diety są bardziej zrównoważone niż te, które zawierają mięso i inne produkty zwierzęce. Zamiana produktów zwierzęcych na roślinne przynosi korzyści środowiskowe i zdrowotne. Problem jest złożony i składa się na niego wiele czynników, w tym zagospodarowanie terenu, przełowienie, produkcja metanu przez zwierzęta hodowlane i zużycie wody do uprawy roślin w celu żywienia zwierząt gospodarskich.

Diety z produktów lokalnych. Idea takich diet polega na tym, że redukują one potrzebę transportu na znaczne odległości produktów. Ten rodzaj diety kładzie nacisk na sezonowe jedzenie, a tym samym również zakupy w lokalnych gospodarstwach ekologicznych. Dieta ma swoje plusy, ogranicza stosowanie opakowań i produkcję odpadów, a także użytkowanie zasobów niezbędnych do uprawy żywności poza sezonem.

Dieta fleksitariańska. Kładzie nacisk na pokarmy roślinne, ale jest również „elastyczna”, co oznacza, że ​​można w niej (oszczędnie!) uwzględniać produkty pochodzenia zwierzęcego. Celem tej diety jest zmniejszenie wpływu na środowisko poprzez zmniejszenie spożycia czerwonego mięsa, ryb, nabiału i paczkowanej żywności. Jest także dobrym wyborem pod względem zdrowotnym. Badania nad zrównoważoną dietą wykazały, że osoby przestrzegające diety wegetariańskiej, wegańskiej, peskatariańskiej (diety zawierające ryby, wykluczające inne mięsa) oraz diety półwegetariańskie zapewniają ogólnie o 12 proc. niższe ryzyko śmierci niż te mięsne.

Jak zacząć?

Podobnie jak w przypadku większości zmian dietetycznych, wiele osób uważa, że ​​przejście na bardziej zrównoważoną dietę jest łatwiejsze, jeśli robią to krok po kroku. Dokonanie ogromnej zmiany od razu może być trudne i może doprowadzić do powrotu do starej diety, jeśli nie będziesz w stanie nadążyć za zmianami.

Dla osób, które chcą ograniczyć spożycie produktów pochodzenia zwierzęcego, jednym prostym sposobem jest zarezerwowanie jednego dnia tygodnia na spożywanie wyłącznie produktów roślinnych. Można też próbować powoli eliminować żywność, zaczynając od najmniej zrównoważonej. Przykładowo pewne źródła białka najbardziej przyczyniają się do emisji gazów cieplarnianych. W kolejności najmniej zrównoważonych opcji pierwsza piątka to:

• jagnięcina/baranina
• wołowina
• ser
• wieprzowina
  
• łosoś hodowlany.