W kuchni programu „Dzień dobry TVN” Daria Ładocha pokazała kilka przepisów na przygotowanie pysznego i zdrowego śniadania z otrębami, które pobudzą nasze trawienie. Jak zrobić domowy chleb na otrębach owsianych i zdrowe muffinki z malinami?
Czy otręby są zdrowe?
Otręby to zewnętrzna warstwa ziarna, z którego powstają inne produkty zbożowe np. mąka oraz kasze. Zawierają one szereg wartościowych i odżywczych związków, które nie są obecne w białej mące, więc są zdrowym, niskokalorycznym i polecanym nie tylko na diecie dodatkiem do codziennie spożywanych posiłków. Nie oznacza to jednak, że możemy je jeść bez żadnych ograniczeń.
Otręby – wartości odżywcze
Różne rodzaje otrąb cechują się inną zawartością cennych składników odżywczych. W otrębach znajduje się przede wszystkim sporo błonnika, białka, węglowodanów oraz mikro i makroelementów, a także witamin m.in. witaminy E i kwasu foliowego.
Otręby są cennym źródłem magnezu, potasu, fosforu, cynku i żelaza. Ich kaloryczność nie jest szczególnie wysoka, bo 100 g otrąb dostarcza do organizmu, w zależności od ich rodzaju, około 300 kcal. Warto wiedzieć, że zalecana dzienna porcja otrąb to około 3 łyżek, czyli 30 g.
W sklepach znajdziemy, m.in. naturalne otręby pszenne, żytnie i gryczane, a także smakowe otręby granulowane, które niewiele mają wspólnego z naturalnością, dlatego lepiej zrezygnować z ich spożywania.
Jak jeść otręby?
Zdrowe przepisy obfitują wprawdzie w dania z otrębami np. domowe pieczywo, sałatki, koktajle oraz ciasteczka, ale produkt ten nie może być jedynym źródłem węglowodanów złożonych i błonnika w naszej diecie. Otręby są zdrowe, ale spożywane w nadmiarze mogą szkodzić. Niestety często podczas odchudzania mamy skłonność do przesady, która może być naprawdę szkodliwa, dlatego pomijając wysokie wartości odżywcze otrąb, warto także myśleć racjonalnie i nie przesadzać z ich ilością w codziennym menu, bo może się to skończyć problemami trawiennymi i innymi dolegliwościami zdrowotnymi.
Otręby można dodawać do ciasta naleśnikowego, ciasta na pierogi, ciasteczek, deserów, do sałatek, jogurtów i koktajli owocowych, warzywnych oraz mlecznych. Ważne, aby nie przesadzać z ich ilością – 1 łyżeczka do posiłku w zupełności wystarczy. Warto wiedzieć, że spożywanie produktów bogatych w błonnik wymaga zwiększenia ilości wypijanej codziennie wody. Dieta wysokobłonnikowa wymaga spożywania minimum 1,5 litra wody dziennie, inaczej, może doprowadzić do zatorów jelitowych oraz powodować zaparcia.
Otręby mogą także powodować dolegliwości żołądkowe u osób z wrażliwym układem pokarmowym. Wówczas, najlepiej spożywać je w formie rozmoczonej np. w jogurcie lub zmiksowane z owocami, warzywami, bądź mlekiem.
Otręby – przeciwwskazania
Dań z otrębami nie powinno się jeść tuż przed i po przyjęciu leków. Mimo iż same otręby są źródłem cynku i żelaza, to obecne w nich kwasy fitynowe mogą zaburzać ich przyswajanie, prowadząc do poważnych niedoborów żywieniowych. To jeden z powodów, dla których otręby nie są polecane w nadmiarze dla osób ze skłonnością do anemii, małych dzieci, a także osób, u których zdiagnozowano osteoporozę.
Nadmierne spożycie otrąb nie przyśpieszy odchudzania i nie poprawi naszego stanu zdrowia, a wręcz może zaszkodzić. Duża ilość otrąb w diecie może utrudniać odchudzanie i zatykać jelita, więc nie będą one w stanie prawidłowo funkcjonować. Co więcej, na diecie często sięgamy po kilka różnych produktów z błonnikiem np. otręby, siemię lniane, płatki owsiane, pełnoziarniste pieczywo, kasze oraz suplementy diety, więc nietrudno przekroczyć jego dzienną dawkę, która wynosi 20-40 g. Dla porównania w 100 g otrąb pszennych znajduje się ponad 40 g błonnika.
Podsumowując, otręby są zdrowe, ale jedynie wówczas, gdy spożywamy je z umiarem. Warto sięgać przede wszystkim po otręby naturalne oraz unikać otrąb granulowanych, a także tych, które zawierają cukier i inne substancje słodzące oraz sztuczne aromaty. Dodając otręby do produktów mlecznych, trzeba pamiętać o tym, że mogą one utrudniać przyswajanie wapnia. Nie należy jeść otrąb przed i po posiłkach bogatych w żelazo.