Niedobór żelaza a bóle nóg. Jakie są objawy niedoboru żelaza?

Żelazo odgrywa bardzo ważną rolę w naszym organizmie, ponieważ bierze udział w produkcji hemoglobiny. Pomaga w wytwarzaniu czerwonych krwinek lub białek znajdujących się w czerwonych ciałkach krwi, które przenoszą tlen do różnych narządów. Kobiety są bardziej narażone na niedobór żelaza z powodu menstruacji. Dlatego, według National Institutes of Health, ważne jest, aby kobiety otrzymywały co najmniej 18 mg żelaza dziennie. Kobiety ciężarne potrzebują dwa razy więcej żelaza. Większość z nich wcześniej czy później zmaga się w tym okresie z anemią.

Rola i funkcja żelaza

Żelazo to jeden z ważniejszych pierwiastków dla człowieka, który wchodzi w skład czerwonych krwinek i odpowiada za transport tlenu w organizmie człowieka. Dostarcza go do wszystkich narządów i komórek ciała, natleniając je. Żelazo jest częścią hemoglobiny, enzymów związanych z pracą układu oddechowego.

Przy niedoborze żelaza może dojść do anemii, czyli niedokrwistości. W takiej sytuacji pojawia się szereg objawów ze strony organizmu, do których zaliczają się zmęczenie, senność, brak energii, ale też problemy z kondycją włosów, skóry czy paznokci. Niski poziom żelaza hemoglobiny może przyczynić się też do wystąpienia problemów z funkcjonowaniem układu trawiennego, powstawania zaparć i innych dolegliwości.

Zapotrzebowanie na żelazo

Zapotrzebowanie na żelazo jest różne w zależności od kategorii wiekowej, a także od płci. Dla kobiet wynosi ono 18 mg, podczas gdy dorosły mężczyzna potrzebuje jedynie 10 mg żelaza. Kobiety mają wyższe zapotrzebowanie na żelazo, co jest związane z miesiączkowaniem. Panie, które w czasie miesiączki tracą duże ilości krwi, powinny sprawdzić, czy nie mają niedoboru żelaza. Zapotrzebowanie na ten pierwiastek wzrasta także w ciąży oraz w okresie karmienia piersią.

Objawy niedoboru żelaza

Niedobór żelaza zazwyczaj mocno osłabia organizm. Do najczęstszych objawów niedoboru żelaza należą:

• drętwienie kończyn
• nieregularne bicie serca (przyspieszenie lub kołatanie serca)
• zimne dłonie
• problemy ze skupieniem uwagi
• kruche paznokcie
• zniszczona skóra
• zmiany w obrębie jamy ustnej
• bóle głowy (nawet z zawrotami głowy)

Przy upośledzonym wchłanianiu żelaza mogą wystąpić również objawy osłabiające przewód pokarmowy. Zazwyczaj są to zaparcia, bóle brzucha czy problemy z wypróżnieniami. Niedobór żelaza może występować również przy niewydolności serca.

Skutki niedoboru żelaza

Wyczerpanie zapasów żelaza jest stanem niebezpiecznym dla organizmu. Objawy niedokrwistości mogą dotyczyć całego ciała, ponieważ żelazo bierze udział w transporcie tlenu do tkanek organizmu. Jego niedobór może zatem osłabić natlenienie narządów, a także pracę mięśni. To z tego względu mówi się, że niedobór żelaza może przyczyniać się do występowania bólu nóg – jest to stan osłabienia wydolności mięśni.

Czy przy anemii mogą boleć nogi?

Niski poziom żelaza wiąże się także z zespołem niespokojnych nóg. Jest to stan, w którym w nocy pojawia się uczucie mrowienia i drętwienia nóg, mogą wystąpić również bóle nóg. W takiej sytuacji konieczne jest podjęcie suplementacji i uzupełnienie niedoboru żelaza. Tylko w ten sposób możemy wyeliminować objawy niedoboru żelaza.

Kołatanie serca

Innym objawem niedoboru żelaza są zaburzenia rytmu serca. Niski poziom hemoglobiny może przyczyniać się do występowania kołatań serca lub jego nieprawidłowej pracy. Częste przyspieszenia rytmu, zawroty głowy czy zasłabnięcia powinny nas skłonić do jak najszybszej wizyty u lekarza i do oznaczenia poziomu żelaza. Mogą wskazywać na anemię.

Kruche lub łyżeczkowate paznokcie

Innym problemem związanym z niskim poziomem żelaza jest osłabienie kondycji włosów, skóry i paznokci. Kruche i łamiące się paznokcie mogą wskazywać na problemy z żelazem. Przy dużych niedoborach mogą pojawić się także tzw. łyżeczkowate paznokcie, w których środek się zapada, a końce unoszą się do góry, przez co wyglądają jak łyżeczka.

Suche i zniszczone włosy oraz skóra

Sucha, pozbawiona jędrności skóra i nieukładające się suche włosy mogą także wskazywać na niedobór żelaza. Osłabiona skóra może również łatwo ulegać podrażnieniom, przez co staje się swędząca czy podatna na reakcje alergiczne. Stosowanie drogich kosmetyków niczego tu nie zmieni, konieczne jest uzupełnienie poziomu żelaza.

Zadyszka

Hemoglobina pomaga organizmowi absorbować tlen. Kiedy poziom tlenu we krwi spada podczas niedoboru żelaza, poziom tlenu również maleje. Mięśnie i komórki nie są odpowiednio natlenione, zatem pojawiają się problemy z oddychaniem i uczucie zadyszki.

Jeśli nawet krótki spacer czy jakikolwiek ruch powoduje u nas nagłą zadyszkę czy uczucie zmęczenia, warto przyjrzeć się uważniej swojemu stylowi życia, a także wykonać badania.

Silne zmęczenie, problemy z koncentracją

Objawy niedoboru żelaza to także problemy z koncentracją. Jeśli w organizmie brakuje tlenu, nie ma energii do działania. W takiej sytuacji serce musi pracować wydajniej, by pompować więcej krwi, co przyczynia się do występowania uczucia zmęczenia. Może to powodować problemy z koncentracją i ze skupieniem uwagi.

Obrzęk i bolesność języka i ust

Innym objawem niedoboru żelaza jest obrzęk i bolesność języka oraz ust. Język może też być dziwnie gładki lub spuchnięty. Schorzenie to nosi nawet nazwę zanikowego zapalenia języka. Może to prowadzić do problemów z przełykaniem, mówieniem lub żuciem.

Nadmierne pragnienie

Niedobory żelaza mogą też powodować nadmierne pragnienie. Najczęściej kojarzymy je z cukrzycą, tymczasem należy ono również do objawów niedoboru żelaza. Są to nietypowe objawy niedoboru żelaza, ale jeśli często czujesz się zmęczony i odczuwasz nadmierne pragnienie, być może masz niedobór żelaza.

Bóle i zawroty głowy

Przy niedoborze żelaza dość często występują bóle głowy. Dotyczy to głównie kobiet, u których są one powiązane również z cyklem menstruacyjnym i z gospodarką hormonalną. Ból głowy przy niskim poziomie żelaza może być spowodowany niskim natlenieniem komórek ciała. W przypadku regularnie występujących migren, niepojawiających się jedynie w okolicach miesiączki, warto wykonać badania. Dotyczy to przede wszystkim kobiet, które cierpią na obfite miesiączki, w czasie których obficie krwawią. W takiej sytuacji jest bardzo prawdopodobne, że cierpią one na niedobór żelaza.

Bladość skóry

Blada skóra może także wskazywać na niedobór żelaza w organizmie. Jeśli dodatkowo pojawia się częste uczucie zmęczenia czy zaburzenia rytmu serca, może to wskazywać na anemię lub na umiarkowany niedobór żelaza w organizmie.

Anemia a nieustanne zmęczenie

Najczęstszym objawem niedoboru żelaza jest uczucie zmęczenia i osłabienia przez większość czasu. To jest sposób, w jaki organizm mówi ci, że nie otrzymuje wystarczającej ilości tlenu, więc twoje poziomy energii są łatwo wyczerpane. Nieustanne zmęczenie zawsze wymaga szczegółowej diagnostyki, ponieważ może być spowodowane wieloma, poważnymi stanami chorobowymi, w tym np. chorobą nowotworową.

W takiej sytuacji anemia jest dobrą wiadomością, bo wystarczy po prostu zwalczyć niedobór żelaza. Można w tym celu zmodyfikować swoją codzienną dietę. W poważniejszych przypadkach konieczne jest przyjmowanie specjalnych leków z żelazem. Uwagę powinien również zwrócić częsty ból głowy. Chociaż mogą być inne przyczyny, częste i nawracające bóle głowy zwykle wskazują na niedobór żelaza. Szczególnie, jeśli bólowi głowy towarzyszą zawroty.

Niedobór żelaza a podatność na infekcje

Niedobór żelaza fatalnie wpływa na układ odpornościowy. Gdy mamy za mało czerwonych krwinek, krew może odpowiednio szybko transportować tlenu do śledziony, która pomaga ciału zwalczać infekcje, ponieważ filtruje krew, która przepływa przez żyły. Anemii towarzyszy też spadek liczby białych krwinek, co dodatkowo przekłada się na spadek odporności organizmu.

Anemia a wypadanie włosów

Utrata włosów może być dziedziczna, ale może również wynikać z braku składników odżywczych, w szczególności żelaza. Komórki, które muszą stymulować wzrost włosów, nie mogą wykonywać swojej pracy, gdy organizmowi brakuje hemoglobiny. Dlatego też z wypadaniem włosów często zmagają się kobiety będące na restrykcyjnych dietach odchudzających.

Niedobór żelaza a zespół niespokojnych nóg

Specjaliści nie są do końca zgodni co do jednej i konkretnej przyczyny zespołu niespokojnych nóg. Wiadomo natomiast, że dolegliwość ta może być spowodowana różnymi czynnikami. Jednym z nich jest właśnie niedobór żelaza. Im niższy poziom żelaza, tym bardziej odczuwasz intensywność i częstotliwość objawów. To nie tylko irytujące i nieprzyjemne, ale także utrudniające normalne funkcjonowanie, ponieważ czasami zespołowi niespokojnych nóg może towarzyszyć ból.

Anemia a apetyt na kredę

Jednym z najbardziej charakterystycznych objawów przewlekłego niedoboru żelaza jest apetyt na niejadalne produkty, np. kredę, pastę do zębów, tynk, lód. Niewiele osób ma jednak świadomość, że to właśnie z tego powodu pojawiło się to dziwne pragnienie.

Jak uzupełnić niedobór żelaza?

Niski poziom hemoglobiny i żelaza można próbować uzupełniać dietą. Warto wprowadzić do jadłospisu produkty zawierające żelazo takie jak szpinak, natka pietruszki, brokuły czy kapusta. Dość dużo żelaza dostarczają również suszone morele, śliwki, jagody czy jabłka.

Niedobory żelaza mogą oznaczać także konieczność wprowadzenia suplementacji. Jest to istotne zwłaszcza wtedy gdy wchłanianie żelaza jest utrudnione lub gdy jego poziom jest skrajnie niski. W takiej sytuacji niewystarczająca ilość tlenu może wywoływać zawroty głowy i osłabiać funkcjonowanie całego organizmu.

Czytaj też:
Jesteś zmęczony? Jedz te produkty, dodadzą ci energii