Agawa to egzotyczna roślina, która pochodzi z Meksyku. Wykorzystywana jest do produkcji tequili i słodkiego, wegańskiego miodu, czyli syropu z agawy. Ta pustynna roślina uważana jest za ziołowy lek – jej właściwości lecznicze wynikają z wysokiej zawartości witamin i minerałów m.in. witaminy A, witamin z grupy B, witaminy K oraz żelaza i wapnia. Delikatny, bardzo słodki smak syropu z agawy zachęca do częstego sięgania po ten produkt.
Syrop z agawy świetnie sprawdza się m.in. jako dodatek do domowych wypieków, gofrów i naleśników. Ze względu na łatwość rozpuszczania dodawany jest także do zimnych i ciepłych napojów, ale w niekorzystny sposób wpływa na stan zdrowia. Chociaż jego indeks glikemiczny jest niski, badania wykazały, że nadmierne spożycie syropu z agawy jest szkodliwe dla zdrowia, co ma związek z bardzo wysoką zawartością fruktozy.
Jak wygląda syrop z agawy?
Na rynku dostępny jest jasny oraz ciemny syrop z agawy. Produkty te różnią się smakiem i zastosowaniem.
- Jasny syrop z agawy przypomina płynny miód – ma złocisty kolor, a ciemny syrop z agawy przypomina kolorem i konsystencją syrop klonowy.
- Ciemny syrop z agawy ma bardziej wyrazisty, karmelowy smak, który sprawia, że jest dodawany nie tylko do słodkich, ale także wykwintnych dań.
Syrop z agawy – czy powinien znaleźć się w jadłospisie zdrowej diety?
Syrop z agawy cieszy się ogromną popularnością. Niestety, choć ma niski indeks glikemiczny (jego IG wynosi 15–30 i zależy od zawartości fruktozy), nie jest idealnym środkiem słodzącym. W jego składzie znajduje się przede wszystkim fruktoza, która jest przyczyną rozwoju zaburzeń metabolicznych. Przemysłowa produkcja syropu z agawy sprawiła, że większość dostępnych na rynku produktów składa się jedynie z syropu fruktozowego – nie znajdziemy w nich cennych witamin i minerałów. Niższy indeks glikemiczny kusi jednak wielu wielbicieli słodkości, by zastąpić tym produktem nie tylko biały cukier rafinowany, ale także np. miód i inne, wartościowe pod względem odżywczym zamienniki cukru.
Syrop z agawy nie cieszy się dobrą sławą wśród lekarzy i dietetyków, którzy twierdzą, że jest równie szkodliwy, jak syrop kukurydziany i inne produkty, które zawierają w swoim składzie ogromne ilości fruktozy i glukozę. Warto wiedzieć, że choć syrop z agawy ma niższy indeks glikemiczny niż miód, to nie jest sposobem na zdrowe odżywianie. Pod względem kaloryczności niewiele różni się od białego cukru. Co więcej, w większości produktów, które dostępne są nie tylko w supermarketach, ale także w sklepach ze zdrową żywnością, znajduje się sztucznie wytworzony syrop fruktozowy, który nie ma żadnych wartości odżywczych.
Jedną z niewielu zalet syropu z agawy jest możliwość uniknięcia nagłego wzrostu poziomu glukozy po spożyciu wegańskiego miodu.
Nieco inaczej pod względem właściwości i wartości odżywczych wypada tradycyjnie wytwarzany w Meksyku „nektar” z różnych gatunków agawy tzw. miel de agave, jednak i w tym przypadku, mamy do czynienia z produktem wysokocukrowym. Zaletą „nektaru” z agawy jest zawartość fruktanów oraz witamin i składników mineralnych, których brak jest w przemysłowo wytwarzanym syropie z agawy.
Jakie są właściwości syropu z agawy?
Przemysłowo produkowany syrop z agawy, podobnie jak tradycyjny cukier, nie wpływa w pozytywny sposób na stan zdrowia organizmu, wręcz przeciwnie, często spożywany, zwiększa ryzyko rozwoju schorzeń metabolicznych i jak inne źródła fruktozy, może przyczyniać się do rozwoju insulinoodporności.
Syrop z agawy w średnio 85% składa się z fruktozy, której spożywanie nie wpływa na ośrodek sytości w mózgu. Co to oznacza? Jedząc produkty składające się przede wszystkim z fruktozy, ograniczamy nieco kalorie – syrop z agawy jest słodszy niż rafinowany cukier, więc można używać go w niewielkiej ilości, ale narażamy się na występowanie napadów głodu oraz powikłania związane ze stosowaniem diety bogatej we fruktozę.
Szkodliwy wpływ syropu fruktozowego na ludzki organizm został potwierdzony wieloma badaniami naukowymi, dlatego warto zaufać ekspertom i zbyt często nie sięgać po syrop z agawy, choć jego smak świetnie komponuje się ze smakiem różnych wypieków, potraw i napojów.
Co wiadomo o sposobie produkcji syropu z agawy?
Naturalny „nektar” z agawy wyciskany jest z rdzenia rośliny i nie jest poddawany działaniu wysokiej temperatury, jak ma to miejsce w przypadku syropu z agawy. Znajdują się w nim nie tylko węglowodany m.in. inulina, która jest związkiem prebiotycznym – inulina w korzystny sposób wpływa na poziom glukozy i insuliny, metabolizm, a także zapewnia uczucie sytości – ale także cenne dla zdrowia witaminy i minerały.
Syrop z agawy poddawany jest działaniu wysokiej temperatury, która sprawia, że wartościowe pod względem odżywczym związki są redukowane – syrop z agawy ma słodki smak i niski indeks glikemiczny, ale pod względem zawartości fruktozy lepiej na jego tle wypada nawet biały cukier.
Czytaj też:
Zioła na cukrzycę – co warto stosować jako uzupełnienie terapii (nie zamiast leczenia)?Czytaj też:
Zioła na wątrobę – jakie warto stosować doraźnie, a które wspomogą leczenie wątroby?
Źródła:
- K.L. Stanhope, J.M.Schwarz, N.L.Keim, S.C. Griffen: Consuming fructose-sweetened, not glucose-sweetends, beverages increases visceral adiposity and lipids and decreases insulin sensitivity in overweight/obese humans. The Journal of Clinical Investigation, 2009; 119(5): 1322-1334
- Garcia-Pedraza L. Juarez-Florez B. Agiurre-Rivera J. Pinos-Rodriguez J. Martinez J. Santoyo M., Effects of Agave salmiana Otto ex Salm-Dick highfructose syrup on non-diabetic and streptozotocindiabetic rats, Journal of Medicinal Plants Research Vol. 3(11), s. 932-940, 2009
- Syrop z agawy – wartości odżywcze: fdc.nal.usda.gov
- Kowalowski P., Kowalowska M., Stanowska K., Burczyk J., Naturalne środki słodzące w świetle dopuszczalności ich spożycia w Polsce i krajach Unii Europejskiej, Borgis – Postępy Fitoterapii 1/2004, s. 4-9
- Waszkiewicz-Robak B., „Syropy i inne słodkie składniki żywności – czy to dobre i zdrowe zamienniki cukru?”, Warszawa, 2014, Zakład żywności funkcjonalnej i towaroznawstwa