Rosnący w m.in. w Ameryce Południowej melonowiec właściwy, którego owoce nazywane są papają, to roślina zaliczana do bylin, choć jej wygląd może sugerować, że jest drzewem. Melonowiec właściwy daje owalne lub gruszkowate jagody o długości do 45 cm i średnicy do 30 cm. Niedojrzały owoc papai ma zielony kolor; dojrzały owoc papai ma kolor pomarańczowy lub ciemnożółty i przyjemny, słodki smak. Wewnątrz owoców papai znajdują się małe, kuliste, jadalne nasiona, które rzadko są spożywane ze względu na gorzki smak. W medycynie naturalnej stosowane są liście papai. Warto dowiedzieć się więcej na temat wartości odżywczych, właściwości zdrowotnych oraz zastosowania papai, bo owoc ten obecnie możemy kupić każdym większym sklepie.
Co to jest papaja?
Papaja (Carica papaya L.) to owoc tropikalny o żółtym lub pomarańczowym miąższu, który ma słodki smak i miękką konsystencję. Papaja może być spożywana na wiele sposobów – doskonale smakuje bez dodatków, a także jako składnik sałatek owocowych oraz wytrawnych dań. Dużą popularnością cieszy się także zmiksowana papaja, z której możemy przygotować pożywny i orzeźwiający napój. Papaja świetnie łączy się ze smakiem innych owoców egzotycznych (np. banany, ananasy, mango, kiwi). Dojrzały owoc papai ma bardzo szerokie zastosowanie w kuchni, dzięki czemu włączenie melonowca właściwego do diety, pomoże uniknąć kulinarnej nudy. Spożywanie papai jest szczególnie korzystne dla osób na diecie odchudzającej, ponieważ owoc ten, choć jest słodki w smaku, ma niską wartość kaloryczną i wysoką zawartość błonnika.
Na rynku dostępne są nie tylko świeże owoce papai, ale także papaja suszona. W sklepach zielarskich dostępne są liście papai i ekstrakt z nasion papai, które stosowane są jako suplement diety o wielu leczniczych właściwościach. Papaja to egzotyczny owoc, który nie jest stosowany jedynie jako składnik diety – papaja znajduje również zastosowanie w przemyśle kosmetycznym. W kosmetyce papaja stosowana jest m.in. jako składnik preparatów na problemy skórne.
Słodki smak i soczysty, miękki miąższ sprawia, że papaje mogą stanowić idealną przekąskę pomiędzy posiłkami. Papaja dostarcza do organizmu cenne witaminy, minerały i antyoksydanty, które poprawiają kondycję zdrowotną i chronią przed rozwojem chorób. Owoce papai są także bogate w niezbędny do prawidłowej pracy przewodu pokarmowego błonnik pokarmowy oraz rozkładający białka i tłuszcze enzym papainę. Słodki miąższ papai zapewnia długie uczucie sytości i zapobiega podjadaniu pomiędzy posiłkami, a także reguluje procesy trawienne i zapobiega zaparciom.
Jak brać i jeść papaję?
Papaję możemy jeść na kilka sposobów. Na początku trzeba owoc papai dokładnie umyć i obrać z cienkiej skórki używając do tego celu małego nożyka lub obieraczki. Następnie należy usunąć znajdujące się w jego wnętrzu nasiona. Choć nasiona papai są jadalne, to mają gorzki smak. Warto wiedzieć, że nasiona papai mają wysokie wartości odżywcze. Można je wysuszyć, zmielić i dodawać w niewielkiej ilości np. do jogurtu lub smoothie z papai, wzbogacając codzienną dietę o cenne składniki odżywcze.
Miąższ papai ma niemal uniwersalne zastosowanie. Kawałki owocu możemy jeść jako samodzielną przekąskę, dodawać do owocowych i warzywnych sałatek, a także lodowych deserów. Z miąższu papai można również przygotować koktajl lub sorbet. Papai nie należy dodawać do galaretek, bo enzym, który zawiera (papaina), rozkłada białko, co sprawia, że żelatyna traci swoje właściwości.
Papaja może stanowić dodatek nie tylko do słodkich dań. Jej smak doskonale komponuje się ze smakiem mięsa, ryb i owoców morza. Enzym papaina powoduje, że produkty pochodzenia zwierzęcego szybko miękną, dlatego papaja powinna być dodawana pod koniec gotowania.
Papaja – wartości odżywcze
Dlaczego warto jeść papaję? Papaja zawiera witaminy i minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W jej składzie znajdują się m.in.:
- błonnik pokarmowy,
- witamina C, A, K, E, witaminy z grupy B, w tym kwas foliowy,
- beta-karoten,
- wapń, żelazo, potas i fosfor.
Papaja to niskokaloryczny owoc (43 kcal/100 g), który ma również średni indeks glikemiczny (ok. 59-60). Zwykle możemy jeść papaję bez obaw o nadmierne przybieranie na wadze.
Jakie właściwości lecznicze ma papaja?
Papaja jest bogatym źródłem składników odżywczych, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Papaja zawiera dużo witaminy C, która jest nie tylko silnym przeciwutleniaczem, ale także wspiera produkcję kolagenu i ochronę oczu. Witamina C jest także ważna dla układu odpornościowego i gojenia ran. Papaja dostarcza także witaminy K, która jest odpowiedzialna za krzepnięcie krwi i zdrowie kości. Witamina K współpracuje z witaminą D w regulacji gospodarki wapniowej organizmu. Kwas foliowy to kolejny cenny składnik papai, który zapobiega wadom wrodzonym. Kwas foliowy bierze również udział w syntezie DNA i tworzeniu czerwonych krwinek. Co więcej, papaja jest źródłem beta-karotenu, który m.in. chroni przed uszkodzeniami wzroku na skutek oddziaływania promieniowania UV.
Owoce papai dostarczają do organizmu także potas, który reguluje ciśnienie krwi, wspiera pracę mięśni i funkcjonowanie układu nerwowego. Wysoka zawartość błonnika pokarmowego sprawia, że papaja poprawia perystaltykę jelit, zapobiega zaparciom i reguluje poziom cukru we krwi. Błonnik obniża także ryzyko zachorowania na choroby serca, cukrzycę i otyłość.
Spożywanie papai polecane jest w celu wsparcia naturalnej odporności organizmu oraz zapobiegania infekcjom bakteryjnym i wirusowym. Niektóre badania dowiodły, że papaję powinny spożywać kobiety, bo owoc ten zmniejsza ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy. Papaja może także chronić przed innymi nowotworami m.in. nowotworem żołądka.
Pestki papai mają m.in. właściwości przeciwpasożytnicze i antybakteryjne, a także obniżają poziom cholesterolu i zapobiegają zaparciom. Liście papai dostarczają do organizmu np. cenne flawonoidy, redukując zmęczenie i wzmacniając organizm.
Papaja – przeciwwskazania
Papaja może wywoływać reakcje alergiczne oraz wchodzić w interakcje z niektórymi lekami (np. leki przeciwcukrzycowe, leki na nadciśnienie, leki na zaburzenia krzepnięcia). Pestki papai nie powinny być spożywane przez kobiety w ciąży, bo mogą przyczynić się do uszkodzenia płodu. Osoby przewlekle chore i osoby przyjmujące leki nie powinny bez konsultacji z lekarzem przyjmować suplementów diety z papai.
Jak przechowywać papaję?
Dojrzałe owoce papai należy przechowywać w lodówce maksymalnie przez 5-7 dni. W temperaturze pokojowej te same owoce przetrwają najwyżej 2-3 dni. Można też przechowywać obraną papaję pokrojoną w kawałki. W tym celu należy umieścić cząstki w hermetycznie zamykanym pojemniku i wstawić go do lodówki. Owoc trzeba zjeść w przeciągu 3 dni. Najdłużej, bo aż 6 miesięcy, wytrzyma papaja pokrojona i zamrożona.
Czytaj też:
Czy na diecie odchudzającej można jeść wszystkie owoce?Czytaj też:
Które owoce i warzywa przechowywać w lodówce, a które poza nią? Ekspertka wyjaśnia
Źródła:
- Jens Rohwer, Atlas roślin tropikalnych, Wydawnictwo Horyzont, Warszawa, 2002
- Zielonka-Brzezicka J., Synowiec L., Nowak A., Klimowicz A., Wybrane owoce jako źródło cennych składników stosowanych w kosmetologii, Postępy Fitoterapii, 18(2), s. 126-131, 2017
- Dietetycy.org.pl