Otyłość sarkopeniczna to coś więcej niż tylko nadmiar tłuszczu w organizmie i stopniowe zmniejszanie się ilości tkanki mięśniowej oraz upośledzanie jej funkcjonowania. W geriatrii wyróżnia się wiele fenotypów sarkopenii, które są związane z ogólnym stanem zdrowia seniora i mają wpływ na stopień jego samodzielności. Jak pomóc osobie starszej uniknąć sarkopenii? Na co zwrócić uwagę, opiekując się seniorem?
Co to jest sarkopenia?
Sarkopenia to schorzenie polegające na utracie masy mięśniowej; zaliczane jest ono do tzw. zespołu geriatrycznego.
Termin „sarkopenia” jest dość młody, bo po raz pierwszy użyty został w 1989 roku przez Irwina Harolda Rosenberga. Odnosi się on do postępującego zmniejszania się masy mięśniowej oraz siły mięśni. Otyłość sarkopeniczna jest szczególnie niebezpieczna i trudna w leczeniu.
Objawy otyłości sarkopenicznej
Objawy otyłości sarkopenicznej są charakterystyczne. Przede wszystkim obejmują one postępujące zmniejszanie się masy mięśniowej, co prowadzi do stopniowego ograniczania sprawności seniorów. Mięśnie stają się słabe, pojawia się obniżenie ich wytrzymałości na wysiłek, kłopoty z równowagą i koordynacją ruchową. Objawem towarzyszącym sarkopenii w tym przypadku jest przybieranie na wadze i zwiększanie się ilości tkanki tłuszczowej w organizmie;
Otyłość sarkopeniczna – przyczyny
Przyczyny otyłości sarkopenicznej nie różnią się od przyczyn innych jej typów. Przede wszystkim czynnikiem ryzyka jest siedzący tryb życia i złe nawyki żywieniowe, ale trzeba tutaj wyróżnić także typowe czynniki związane ze starzeniem się organizmu, czyli wolny metabolizm, zmiany hormonalne oraz schorzenia geriatryczne.
Odchudzanie seniora – trudne, ale możliwe
Osoby opiekujące się osobami starszymi doskonale wiedzą, że narzucenie seniorom nowych zwyczajów żywieniowych jest niezwykle trudne i wiąże się z szeregiem problemów. Pierwszym z nich jest niechęć osoby starszej do stosowania nowej diety oraz jej dotychczasowe przyzwyczajenia nie tylko dotyczące rodzaju spożywanych pokarmów, ale także ich ilości. Sposobem na odchudzanie w podeszłym wieku jest przede wszystkim cierpliwość i systematyczne, ale powolne wprowadzanie zmian żywieniowych. Zwiększenie ilości białka w diecie, wprowadzanie produktów usprawniających motorykę jelit, a także eliminacja cukrów prostych i tłuszczów nasyconych pozwalają w dużym stopniu ograniczyć przybieranie na wadze.
Żywienie seniorów
Kluczowy w czasie odchudzania seniora jest stały rytm dnia, regularne spożywanie posiłków oraz ruch. W przypadku osób starszych, które nie są w stanie samodzielnie się poruszać, konieczna jest stała rehabilitacja, która pozwala także ograniczyć atrofię mięśniową.
W diecie osób starszych powinny znaleźć się świeże owoce i warzywa. Biorąc pod uwagę częste problemy stomatologiczne oraz upośledzenie mechanizmu żucia i przełykania mogą być one podawane w formie przecierów i zmiksowanych zup.
Ograniczenia żywieniowe powinny dotyczyć przede wszystkim słodyczy, tłuszczów nasyconych, pokarmów ciężkostrawnych i wysokokalorycznych, a także żywności o wysokim stopniu przetworzenia. Trzeba pamiętać o tym, że sarkopenia jest jednym z powodów częstych upadków seniorów, więc stosowana dieta powinna być bogata w produkty zawierające wapń oraz witaminę D.
Podsumowując, otyłość sarkopeniczna to wyniszczające i prowadzące do niepełnosprawności schorzenie, któremu nie da się do końca zapobiegać, ale można je leczyć. Ważna jest szybka reakcja otoczenia oraz wspieranie naszych bliskich w zapobieganiu schorzeniu, czyli aktywizowanie seniorów oraz pomoc w samodzielnym dbaniu o przestrzeganie zasad zdrowej diety, jeszcze zanim pojawi się otyłość i towarzyszące jej osłabienie mięśniowe. Niestety, coraz częściej o tym zapominamy, reagując dopiero wówczas, gdy senior nie jest już w stanie samodzielnie funkcjonować.
Czytaj też:
Lek na cukrzycę może pomóc schudnąć