Przyprawy dodają smaku i aromatu wykwintnym i słodkim potrawom. Często stosowane są także do napojów, poprawiając walory smakowe i stanowiąc dodatkowe źródło cennych witamin oraz minerałów. Ziele angielskie, czyli owoce korzennika lekarskiego znajduje zastosowanie nie tylko jako aromatyczna przyprawa, ale także naturalne remedium na różne dolegliwości zdrowotne. Olejki eteryczne, które pozyskiwane są z ziela angielskiego, stanowią ważny składnik niektórych perfum. Co ciekawe, zawierają je również naturalne kosmetyki np. do cery trądzikowej. Niegdyś stosowano ziele angielskie w przemyśle farmaceutycznym – pozyskiwane z niego olejki znajdowały się w składzie m.in. maści o działaniu przeciwzapalnym, antyseptycznym i przeciwgrzybiczym. Przyprawa ta stosowana jest także do aromatyzowania wyrobów alkoholowych np. likierów.
Skąd pochodzi ziele angielskie?
Ziele angielskie (Pimenta dioica) ma wiele nazw: pieprz z Jamajki, pieprz angielski, pieprz pachnący, piment i pieprz goździkowy. Jest to przyprawa pochodząca z Ameryki Środkowej oraz Meksyku, która uprawiana jest także m.in. w Indiach, Tajlandii i Wietnamie. Proces produkcji ziela angielskiego uwzględnia zbiór zielonych owoców korzennika lekarskiego, które poddawane są procesowi fermentacji oraz suszenia.
Ziele angielskie zostało odkryte przez Hiszpanów w XV wieku; do Europy dotarło w XVI wieku, jednak popularność zyskało dopiero w wieku XVII. Niektóre źródła podają, że ziele angielskie było ulubioną przyprawą Azteków.
Ziele angielskie – wartości odżywcze
100 g ziela angielskiego dostarcza 263 kalorie (jedna kulka waży 1 g i ma ok. 3 kcal). Przyprawa ma następujące wartości odżywcze w 100 gramach: 6 g białka, 7 g tłuszczów, 72 g węglowodanów i 21 g błonnika pokarmowego. Ziele angielskie to przyprawa o bardzo bogatym składzie, w którym znajdziemy m.in.:
- witaminę A,
- witaminy z grupy B,
- witaminę C,
- selen,
- mangan,
- miedź,
- cynk,
- sód,
- potas,
- magnez
- żelazo.
Ziele angielskie – właściwości lecznicze
Ziele angielskie zawiera eugenol, który ma właściwości przeciwbólowe i właściwości przeciwgrzybicze. Co więcej, eugenol jest silnym antyoksydantem, który wymiata wolne rodniki z organizmu, zapobiegając ich szkodliwemu działaniu na organizm. Źródłem eugenolu są także m.in. goździki, gałka muszkatołowa i cynamon.
Ziele angielskie tradycyjnie stosowane jest w medycynie naturalnej w celu redukcji dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Przyprawa ta wykazuje działanie rozkurczowe, dzięki któremu łagodzi ból brzucha związany z zaburzeniami trawiennymi, a także redukuje wzdęcia i inne objawy niestrawności (np. nudności). Stosowanie ziela angielskiego polecane jest także na zgagę, wymioty, biegunkę i ból menstruacyjny.
Ziele angielskie ze względu na antyseptyczne działanie niweluje przykry zapach z ust, pomagając zapobiegać próchnicy oraz rozwojowi chorób dziąseł i przyzębia, wspiera leczenie grzybicy, wpływa na gospodarkę wodną organizmu oraz redukuje dolegliwości o podłożu reumatologicznym. Co więcej, ziele angielskie ułatwia wchłanianie witamin z grupy B, beta-karotenu i selenu.
Ze względu na wysoką zawartość naturalnych antyoksydantów ziele angielskie przyczynia się do utrzymania dobrego zdrowia, redukując związane z rozwojem wielu chorób oraz procesami starzenia się organizmu wolne rodniki tlenowe.
Ziele angielskie oraz inne przyprawy o rozgrzewającym, przeciwzapalnym i antyseptycznym działaniu można stosować podczas przeziębienia (np. do płukania gardła) oraz w celu wsparcia układu immunologicznego podczas walki z infekcją.
Trzeba jednak pamiętać, że stosowanie ziół i przypraw nie zastąpi tradycyjnego leczenia. Objawy chorobowe zawsze trzeba skonsultować z lekarzem.
Ziele angielskie – przeciwwskazania
Choć ziele angielskie wykazuje liczne właściwości prozdrowotne, to nie powinno być stosowane w nadmiarze. Istnieją także pewne przeciwwskazania do stosowania np. naparu z ziela angielskiego, do których zaliczamy m.in. chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy oraz refluks żołądkowo-przełykowy i zaburzenia krzepnięcia. W celach profilaktycznych i leczniczych ziela angielskiego nie powinny stosować kobiety ciężarne i karmiące piersią.
Zastosowanie ziela angielskiego w kuchni
Ziele angielskie poprawia walory smakowe różnych potraw np. suszonych i pieczonych mięs, sosów, marynat, zup, dań jednogarnkowych, a także kompotów owocowych, sałatek i surówek. Jego gorzki smak, w którym wyczuwalny jest goździkowo-cynamonowo-pieprzowy aromat idealnie komponuje się m.in. ze smakiem mięs, ryb oraz warzyw.
Tradycyjnie w kuchni polskiej ziele angielskie dodaje się m.in. do żurku, barszczu czerwonego, bigosu, gulaszu, śledzi, sosów, wywarów mięsnych, wywarów warzywnych, wywarów rybnych, a także wędlin np. kiełbasy. Przyprawa ta dobrze komponuje się ze smakiem owoców, co sprawia, że bywa stosowana do doprawiania kompotów, domowych soków i marmolad. Ziele angielskie można także dodawać np. do surówki z czerwonej kapusty i różnych sałatek. Silny smak i aromat ziela angielskiego sprawia, że nadmiar przyprawy może przytłoczyć inne smaki.
Jak przechowywać ziele angielskie?
Aby ziele angielskie na długo zachowało smak i aromat, trzeba przechowywać je w szczelnie zamkniętym pojemniku, w suchym i ciemnym miejscu.
Czytaj też:
Przesadziłeś z jedzeniem? Zrób nalewkę na trawienieCzytaj też:
Zioła na dnę moczanową, czyli jak wspomóc skuteczność terapii podstawowej przy podagrze
Źródła:
- Wojciech Twardosz, Wielka encyklopedia zdrowia, Tom I, Wydawnictwo Horyzont, Poznań, 2002
- Andrzej Sarwa, Wielki leksykon roślin leczniczych, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa, 2001
- H. Różański, Korzennik lekarski – Pimenta dioica (Linne) Merrill, czyli ziele angielskie, Medycyna dawna i współczesna