- Witamina PP – co warto o niej wiedzieć?
- Witamina PP – jakie funkcje pełni kwas nikotynowy w organizmie człowieka?
- Zapotrzebowanie organizmu na niacynę
- Witamina PP – skutki niedoboru kwasu nikotynowego
- Witamina PP – skutki przedawkowania kwasu nikotynowego
- Witamina PP – naturalne źródła kwasu nikotynowego
Witaminy to niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu niskocząsteczkowe związki organiczne. Uczestniczą one w przebiegu większości reakcji biologicznych, biorąc udział m.in. w przemianach metabolicznych, wytwarzaniu hormonów, a także wpływają na prawidłowe funkcjonowanie narządów i układów.
Jedną z niezbędnych nam do utrzymania dobrego zdrowia witamin, jest witamina PP. Inne nazwy witaminy PP to witamina B3, kwas nikotynowy, niacyna, nikotynamid (amid kwasu nikotynowego). Witamina PP zaliczana jest do witamin z grupy B, które pełnią w organizmie ludzkim wiele ważnych funkcji. Są one niezbędne m.in. do prawidłowego funkcjonowania mózgu i prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, uczestniczą w wytwarzaniu czerwonych krwinek, pośredniczą w przekazywaniu energii z pożywienia do komórek organizmu, a także warunkują zdrowie skóry i błon śluzowych.
Witamina PP, czyli witamina B3 powinna być dostarczana do organizmu w dostosowanych do indywidualnych potrzeb dawkach. Podaż witamin zależna jest m.in. od wieku i stanu fizjologicznego, który może zwiększać dobowe zapotrzebowanie organizmu na poszczególne związki organiczne.
W celu zaspokojenia potrzeb organizmu na witaminy, minerały oraz substancje odżywcze, trzeba stosować urozmaiconą, bogatą w produkty nieprzetworzone dietę. Trzeba jednak pamiętać, że np. obróbka termiczna pokarmów znacząco zmniejsza zawartość witamin w pożywieniu, dlatego w okresie zwiększonego zapotrzebowania organizmu warto sięgać po wysokiej jakości suplementy diety. Jeżeli niedobór witamin m.in. z grupy B zostanie potwierdzony badaniami, wówczas konieczne może być przyjmowanie produktów leczniczych z witaminami. Niedobory witamin z grupy B, m.in. witaminy PP, są zwykle związane z zaburzeniami odżywiania, stosowaniem ubogokalorycznych, monotonnych diet odchudzających, stosowaniem głodówek, a także nieprawidłowo skomponowaną dietą bezmięsną. Do niedoboru witamin z grupy B może także dojść na skutek zaburzeń wchłaniania substancji odżywczych.
Witamina PP – co warto o niej wiedzieć?
Witamina PP jest nazwą stosowaną w przypadku dwóch związków o podobnych właściwościach, za które odpowiada ich aktywność biologiczna. Są one rozpuszczalne w wodzie, co sprawia, że witamina B3 nie kumuluje się w organizmie człowieka, jak ma to miejsce w przypadku witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Przedawkowanie witamin rozpuszczalnych w wodzie jest dość trudne, jednak może do niego dojść, co skutkuje występowaniem dość nieprzyjemnych objawów. Warto o tym pamiętać, zanim sięgniemy po preparaty witaminowe lub zdecydujemy się na przyjmowanie kilku preparatów jednocześnie, nie zwracając uwagi na ich skład.
Witamina PP jest jedną z bardzo ważnych witamin, które warunkują prawidłowe funkcjonowanie mózgu i obwodowego układu nerwowego, dlatego jej niedobory w niekorzystny sposób odbijają się na ogólnym samopoczuciu, wpływając zarówno na kondycję fizyczną, jak i kondycję psychiczną.
Witamina PP – jakie funkcje pełni kwas nikotynowy w organizmie człowieka?
Kwas nikotynowy jest niezbędny do przebiegu wielu reakcji biologicznych. Ma to związek z obecnością witaminy B3 w przebiegu kilkudziesięciu reakcji w procesach katabolicznych i anabolicznych. Jest ona prekursorem ważnych koenzymów – dinukleotydu nikotynoamidoadeninowego (NAD) oraz fosforanu dinukleotydu nikotynoamidoadeninowego (NADP) – bez których nie mogą przebiegać procesy utleniania oraz redukcji we wspomnianych powyżej procesach. Pośrednio poprzez bycie prekursorem NAD kwas nikotynowy bierze udział w modyfikacji białek po translacji, procesie syntezy węglowodanów i kwasów tłuszczowych, procesach naprawy uszkodzonego DNA, reguluje stężenie jonów wapnia oraz ma duży wpływ na kondycję skóry i błon śluzowych – poprawia ukrwienie skóry, a także odpowiada za rozszerzenie naczyń krwionośnych i zwiększa przepływ krwi.
Co więcej, witamina PP bierze udział w syntezie hormonów płciowych, hormonów tarczycy i kortyzolu, który nazywany jest „hormonem stresu”, wykazuje właściwości przeciwzapalne, bierze udział w syntezie insuliny, a także obniża poziom cholesterolu, chroniąc przed rozwojem miażdżycy. Ze względu na wpływ niacyny na syntezę polipeptydowego hormonu adiponektyna bywa stosowana w profilaktyce miażdżycy, chroniąc przed związanymi z tą chorobą powikłaniami.
Jak widać, kwas nikotynowy pełni w organizmie człowieka wiele bardzo ważnych funkcji, dlatego jego niedobory są dla naszego zdrowia bardzo dużym zagrożeniem. Biorąc pod uwagę np. uczestniczenie witaminy PP w syntezie hormonów płciowych i hormonów tarczycy, jej niedobory skutkują poważnymi zaburzeniami hormonalnymi, które wymagają nie tylko odpowiedniej diagnostyki, ale również leczenia.
Zapotrzebowanie organizmu na niacynę
Normy żywienia dla witaminy PP to:
- dla dorosłej kobiety – 14 mg na dobę,
- dla dorosłego mężczyzny – 16 mg na dobę.
Podobne zapotrzebowanie na witaminę B3 mają dzieci w wieku 14-18 lat. W przypadku kobiet w ciąży i matek karmiących dzienne zapotrzebowanie na witaminę PP zwiększa się do 18 mg w ciąży i 17 mg w czasie laktacji.
Witamina PP – skutki niedoboru kwasu nikotynowego
Zarówno niedobór witaminy B3, jak i jej nadmiar w organizmie powodują występowanie nieprzyjemnych objawów, które mogą znacząco utrudniać normalne funkcjonowanie.
Skutki niedoboru witaminy PP to przede wszystkim ogólne osłabienie, pogorszenie się kondycji skóry, włosów oraz paznokci, bóle głowy, objawy zapalenia stawów, podagra, zła kondycja psychiczna, zaburzenia metabolizmu oraz zaburzenia w funkcjonowaniu układu hormonalnego.
Ze względu na pełnione w organizmie funkcje witaminy B3, jej niedobór szybko widoczny jest na skórze. O niedoborze niacyny świadczą pojawiające się bez wyraźnej przyczyny zaczerwienienia i uporczywy świąd skóry, które mogą być mylone z objawami alergii. Brak witaminy B3 w organizmie powoduje również nasilenie się objaw schorzeń dermatologicznych u cierpiących na nie osób np. trądziku oraz AZS.
Niedobór niacyny w organizmie wpływa również na naszą psychikę, prowadząc do pojawienia się objawów depresji. Zwykle witamina B3 nie jest jedyną z witamin z grupy B, których brakuje w naszym organizmie, dlatego objawy ze strony układu nerwowego mogą być bardzo nasilone. Zaliczamy do nich m.in. drażliwość, zniechęcenie, brak sił witalnych i motywacji do działania, brak tolerancji na stres. Witamina PP korzystnie wpływa na prawidłowe funkcjonowanie mózgu, dlatego jej niedobory przekładają się także na nasze zdolności poznawcze.
Niedobór witaminy PP niekorzystnie oddziałuje także na nasz układ krwionośny i układ krwiotwórczy. Uczestniczy ona w produkcji czerwonych krwinek, co sprawia, że zaczynamy odczuwać objawy anemii oraz związane z nią dolegliwości zdrowotne m.in. nie mamy siły do aktywności fizycznej i szybko się męczymy. Objawy niedoboru witaminy PP to także bolesne zmiany w jamie ustnej, owrzodzenie warg, zaczerwienienie i pieczenie języka oraz dolegliwości ze strony układu pokarmowego np. częste biegunki.
Witamina PP – skutki przedawkowania kwasu nikotynowego
Jak już zostało wspomniane, witaminę PP i inne witaminy z grupy B trudno przedawkować, bo są one wydalane z organizmu wraz z moczem, jednak może się zdarzyć, że długotrwałe przyjmowanie suplementów lub leków z witaminą B, doprowadzi do wystąpienia uciążliwych objawów i zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu. Ryzyko, że przedawkujemy witaminę PP i inne witaminy z grupy B, stosując zdrową dietę, praktycznie nie istnieje. Do objawów nadmiaru niacyny w organizmie zaliczamy m.in.: zaburzenia w funkcjonowaniu wątroby, zwiększoną odporność komórek na działanie wytwarzanej przez trzustkę insuliny, zaburzenia w funkcjonowaniu układu pokarmowego, zaburzenia funkcji krwiotwórczych, zaburzenia w pracy serca.
Witamina PP – naturalne źródła kwasu nikotynowego
Niacyna jest witaminą, którą cechuje niska przyswajalność z produktów roślinnych. Wyjątek stanowią produkty pełnoziarniste, czyli produkty zbożowe z pełnego przemiału. Najwięcej witaminy B3 i innych witamin z grupy B zawierają produkty mięsne, z których spożycia coraz częściej rezygnujemy. Warto wiedzieć, że zawartość niacyny w pokarmach zmniejsza się pod wpływem obróbki termicznej, jednak nie dotyczy to w tak dużym stopniu przetworów mięsnych – zawartość witaminy PP np. w rybach przed i po obróbce termicznej jest bardzo podobna.
Witamina PP w znacznych ilościach występuje w drobiu, cielęcinie, wołowinie, a także tłustych rybach. Jej najlepsze źródła to:
- piersi kurczaka,
- wątroba wołowa,
- makrela wędzona,
- łosoś,
- mleko i przetwory mleczne, które zawierają tryptofan.
Witaminę PP znajdziemy również m.in. w nasionach roślin strączkowych, gruboziarnistych kaszach, nasionach słonecznika, ziemniakach. Niektóre pokarmy sztucznie wzbogacane są w witaminy z grupy B, jednak nie jest to wystarczające, aby w pełni zadbać o zdrowe odżywianie i utrzymać prawidłowy stan zdrowia.
Czytaj też:
Pięć produktów, które pomogą obniżyć ciśnienie. Wśród nich są popularne warzywaCzytaj też:
Badaj regularnie krew! Dowiedz się, dlaczego to aż tak ważne