Jako zioło i przyprawa koper jest powszechnie stosowany w celu poprawienia smaku różnych potraw. Często łączy się go z łososiem, ziemniakami i sosami na bazie jogurtu. Oprócz zastosowań kulinarnych koperek jest bogaty w wiele składników odżywczych i tradycyjnie był stosowany w leczeniu różnych dolegliwości, w tym problemów trawiennych, kolki u niemowląt i nieświeżego oddechu.
Czytaj też:
Czy aloes pomaga skutecznie schudnąć?
Jedna szklanka (9 gramów) świeżych gałązek koperku zapewnia około:
- Kalorie: 4
- Witamina C: 8% dziennego zapotrzebowania
- Mangan: 5%
- Witamina A: 4%
- Kwas foliowy: 3%
- Żelazo: 3%.
Świeży koperek ma bardzo mało kalorii, ale jest zaskakująco dobrym źródłem kilku niezbędnych witamin i minerałów, w tym witaminy C, manganu i witaminy A. Witamina A jest niezbędnym składnikiem odżywczym, który jest ważny dla utrzymania wzroku i wspierania zdrowego układu odpornościowego. Odgrywa także rolę w reprodukcji męskiej i żeńskiej.
Podobnie witamina C jest niezbędna dla układu odpornościowego i pomaga w tworzeniu kości, gojeniu się ran i metabolizmie. Ponadto wykazano, że jest silnym przeciwutleniaczem, który pomaga chronić komórki przed uszkodzeniem spowodowanym przez niestabilne cząsteczki zwane wolnymi rodnikami.
Koper jest również dobrym źródłem manganu. Chociaż jest potrzebny w bardzo małych ilościach, jest niezbędnym minerałem, który wspiera prawidłowe funkcjonowanie mózgu, układu nerwowego oraz metabolizm cukru i tłuszczu. Ponadto świeży koperek stanowi 1-2% dziennej zalecanej porcji wapnia, miedzi, magnezu, potasu, ryboflawiny i cynku.
Ponieważ jednak świeży koperek jest zwykle spożywany w mniejszych ilościach niż 9 g, ilość składników odżywczych, które otrzymasz po posypaniu nim jedzenia, będzie znacznie mniejsza. Jeśli chodzi o nasiona kopru, mają wiele podobnych korzyści odżywczych. Jedna łyżka stołowa (6,6 g) nasion zapewnia 8% dziennego zapotrzebowania na wapń, 6% na żelazo i 1-5% na magnez, mangan, fosfor i potas.
Potencjalne korzyści stosowania kopru
Oryginalnie w języku staronordyckim koperek nazywano „dilla”, co oznacza uspokojenie. Był używany od czasów starożytnych do leczenia kolki u niemowląt i chorób trawiennych, a także do pomocy w karmieniu piersią.
Chociaż te bardziej tradycyjne zastosowania nie zostały poparte badaniami, wykazano, że koperek ma inne potencjalne korzyści zdrowotne.
Jest bogaty w przeciwutleniacze
Przeciwutleniacze to naturalnie występujące związki, które pomagają chronić komórki przed uszkodzeniami powodowanymi przez niestabilne cząsteczki znane jako wolne rodniki.
W rezultacie badania sugerują, że spożywanie pokarmów bogatych w przeciwutleniacze może pomóc w zmniejszeniu przewlekłego stanu zapalnego i zapobieganiu, a nawet leczeniu niektórych chorób, w tym chorób serca, choroby Alzheimera, reumatoidalnego zapalenia stawów i niektórych form raka. Stwierdzono, że zarówno nasiona, jak i liście koperku są bogate w kilka związków roślinnych o właściwościach przeciwutleniających, w tym:
- Flawonoidy. Te związki roślinne są związane ze zmniejszonym ryzykiem chorób serca, udaru mózgu i niektórych postaci raka. Mogą również odgrywać ważną rolę w zdrowiu mózgu
- Terpenoidy. Związki te znajdują się w olejkach eterycznych i mogą chronić przed chorobami wątroby, serca, nerek i mózgu
- Garbniki. Wykazano, że taniny odpowiedzialne za gorycz w wielu produktach roślinnych mają silne właściwości przeciwutleniające, a także działanie przeciwdrobnoustrojowe.
Ponadto koperek jest dobrym źródłem witaminy C, która również wykazuje silne właściwości przeciwutleniające.
Czytaj też:
Nie pijesz soku ze szpinaku? Od dzisiaj zaczniesz! A oto kilka dobrych powodów
Może korzystnie wpływać na zdrowie serca
Choroby serca są główną przyczyną śmierci na całym świecie. Jednak Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że prawie 75% przypadków chorób serca można by zapobiec, zmniejszając czynniki ryzyka, takie jak niewłaściwa dieta, palenie tytoniu i brak aktywności fizycznej. Dodatkowe czynniki ryzyka chorób serca obejmują podwyższone ciśnienie krwi, poziom trójglicerydów i cholesterolu LDL (zły), a także przewlekłe zapalenie.
Wykazano, że flawonoidy, podobnie jak te znalezione w koperku, chronią zdrowie serca ze względu na ich silne właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne. Ponadto badania na zwierzętach sugerują, że ekstrakt z kopru może mieć działanie obniżające poziom cholesterolu i trójglicerydów. Jednak badania na ludziach w bardziej mieszanych.
Jedno badanie z udziałem 91 osób z wysokim poziomem cholesterolu całkowitego i trójglicerydów wykazało, że przyjmowanie 6 tabletek ekstraktu z koperku dziennie przez 2 miesiące znacznie poprawiło poziomy cholesterolu całkowitego i trójglicerydów, ale nie zmieniło poziomu HDL (dobrego) cholesterolu.
Jednak w innym badaniu przeprowadzonym na 150 osobach z wysokim poziomem cholesterolu i trójglicerydów nie zaobserwowano istotnych zmian w poziomie cholesterolu lub trójglicerydów po 6 tygodniach codziennego przyjmowania tabletek z koperkiem. Należy jednak zauważyć, że w większości badań dotyczących wpływu kopru na zdrowie serca stosowano wyciągi. W rezultacie nie jest jasne, w jaki sposób świeży lub suszony koperek może wpłynąć na zdrowie serca.
Ogólnie rzecz biorąc, choć przeciwutleniacze w ekstraktach z kopru mogą korzystnie wpływać na ogólne zdrowie serca, potrzebne są dalsze badania u ludzi, aby ocenić skuteczność kopru na poziomie cholesterolu i trójglicerydów.
Może pomóc obniżyć poziom cukru we krwi
Chronicznie wysoki poziom cukru we krwi jest niepokojący, ponieważ mogą zwiększać ryzyko takich chorób, jak insulinooporność, zespół metaboliczny i cukrzyca typu 2. Sugerowano, że koper ma działanie obniżające stężenie cukru we krwi. Kilka badań na zwierzętach z cukrzycą wykazało znaczną poprawę poziomu cukru we krwi na czczo przy codziennych dawkach wyciągu z kopru. Mimo to badania na ludziach są ograniczone.
Może mieć właściwości przeciwnowotworowe
Monoterpeny to klasa terpenów, które są naturalnie występującymi związkami roślinnymi, które są powiązane z właściwościami przeciwnowotworowymi, przeciwwirusowymi, przeciwgrzybiczymi i przeciwzapalnymi. Są powszechnie spotykane w olejkach eterycznych roślin, takich jak koperek i zostały skojarzone z właściwościami przeciwnowotworowymi.
Mówiąc dokładniej, d-limonen jest rodzajem monoterpenu, który, jak wykazały badania, może pomóc w zapobieganiu i leczeniu raka płuc, piersi i jelita grubego.
Ponieważ koperek jest bogaty w monoterpeny, szczególnie d-limonen, może mieć właściwości przeciwnowotworowe. Jednak obecnie nie ma badań dotyczących skuteczności kopru lub ekstraktu z koperku w odniesieniu do ryzyka lub leczenia raka.
Inne potencjalne korzyści
Koper może również przynieść korzyści zdrowotne z poniższych powodów:
- Właściwości przeciwbakteryjne. Olejki eteryczne w koperku działają antybakteryjnie, zwalczając potencjalnie szkodliwe bakterie, takie jak Klebsiella pneumoniae i Staphylococcus aureus
- Zdrowe kości. Koper zawiera wapń, magnez i fosfor – wszystkie są ważne dla zdrowia kości
- Skurcze menstruacyjne. Olejki eteryczne w koperku mogą pomóc złagodzić ból spowodowany skurczami podczas miesiączki. Jednak badania są obecnie ograniczone i dają mieszane wyniki.
Potencjalne skutki uboczne
Koper jest ogólnie bezpieczny do spożycia. Jednak w rzadkich przypadkach wykazano, że powoduje reakcje alergiczne, wymioty, biegunkę, swędzenie jamy ustnej, obrzęk na języku i obrzęk gardła.
Ponadto zaleca się unikanie pigułek lub ekstraktów z kopru podczas ciąży i karmienia piersią, ponieważ badania dotyczące ich bezpieczeństwa są ograniczone.
Czytaj też:
Czy sok z selera pozwala schudnąć?