- Witamina B12
- Jaką rolę w organizmie pełni witamina B12?
- Niedobór witaminy B12 - jakie mogą być tego przyczyny?
- Przewlekły niedobór witaminy B12 – konieczne są zmiany
- Witamina B12 – objawy niedoboru
- Bóle głowy
- Zawroty głowy
- Mrowienie w nogach i rękach
- Bladość skóry lub jej żółtawy odcień
- Utrata smaku, spadek wagi
- Pogorszenie wzroku
- Problemy żołądkowo-jelitowe
- Nawracające stany zapalne jamy ustnej i języka
- Zmęczenie
- Problemy z pamięcią
- Niedobór witaminy B12 a krew
- Niedobór witaminy B12 a serce
- Jak rozpoznać niedobór witaminy B12?
- Niedobór witaminy B12 – jak wygląda diagnostyka?
- Witamina B12 – przyswajalność
- Niedobór witaminy B12 – dieta
Podczas gdy niektóre niedobory witaminy B12 są spowodowane dietą, najczęstszą przyczyną niskiego poziomu witaminy B12 na świecie jest zaburzenie autoimmunologiczne zwane niedokrwistością złośliwą. Jest to przewlekła postać niskiego poziomu witaminy B12, która może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, jeśli nie zostanie leczona przez dłuższy czas. Stan ten utrudnia ludziom przetwarzanie witaminy B12, ponieważ układ odpornościowy wpływa na funkcjonowanie ważnych komórek okładzinowych w żołądku.
Ponieważ jednak objawy tego stanu zwykle wyglądają jak inne powszechne stany, często są błędnie rozpoznawane jako depresja lub lęk. Jak wykazano w badaniach, stan ten nie tylko powoduje stres fizyczny, ale piętno życia z tym przewlekłym stanem może również powodować poważne szkody psychiczne. Objawy niedoboru witaminy B12 mogą być mylące, bo pojawiają się ze strony układu pokarmowego, układu nerwowego czy immunologicznego. Przyczyny niedoboru mogą być różne, ale najczęściej można poprawić sytuację w prosty sposób. Pomaga suplementacja oraz zmiana nawyków żywieniowych.
Witamina B12
Witamina B12 – znana również jako kobalamina – jest rozpuszczalną w wodzie witaminą znajdującą się w produktach ubocznych pochodzenia zwierzęcego, takich jak mięso, ryby i nabiał. Inne źródła to wzbogacone płatki zbożowe, pieczywo i mleko roślinne.
Witamina B12 odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu krwionośnego i nerwowego. Wspiera produkcję czerwonych krwinek, prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, uczestniczy w metabolizmie kwasów nukleinowych, tłuszczów.
Ludzie, którzy nie spożywają regularnie produktów pochodzenia zwierzęcego, są narażeni na niedobór witaminy B12. Dlatego w ich przypadku zalecana jest suplementacja.
Niedobór witaminy B12 powoduje szeroki zakres wyniszczających objawów neurologicznych i fizycznych. Do najczęstszych objawów niedokrwistości złośliwej to zmęczenie, utrata pamięci i problemy z koncentracją. Objawy niedoboru ze strony układu nerwowego mogą być bardzo poważne i znacznie utrudniać codzienne funkcjonowanie.
Jaką rolę w organizmie pełni witamina B12?
Witamina B12 jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wpływa na jego wzrost, bierze udział w produkcji czerwonych krwinek i innych składników krwi, a także w metabolizmie kwasów nukleinowych, tłuszczów, węglowodanów i białek.
Witamina B12 jest też niezbędna dla dobrego funkcjonowania układu nerwowego. Osłania włókna nerwowe, zabezpieczając je przed uszkodzeniami i warunkując ich prawidłową pracę. Przy niedoborze witaminy B12 może dojść do obniżenia nastroju, rozdrażnienia, depresji, a także zaburzeń wzroku.
Niedobór witaminy B12 - jakie mogą być tego przyczyny?
Niedobór witaminy B12 może być spowodowany nieodpowiednią dietą. Witamina znajduje się głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego, więc jeśli nie jemy mięsa, możemy nabawić się niedoborów witamin.
Kolejną przyczyną jest obecność bakterii Helicobakter Pylori, która może wywołać stan zapalny żołądka i jego błony śluzowej. Bakteria Helicobakter wymaga antybiotykoterapii, bo może wywołać w organizmie groźne schorzenia. Antybiotykoterapia jest skomplikowana i polega na przyjmowaniu wielu antybiotyków (nawet do 20 tabletek dziennie!), ale jest konieczna, by oczyścić organizm z bakterii i zapobiec jej dalszym negatywnym skutkom.
Niedobór witaminy B12 mogą wywołać również leki, które hamują wydzielanie kwasu solnego w żołądku, a także choroby jelit czy choroba Leśniowskiego-Crohna. Zaburzenia wchłaniania mogą być wywołane też przez chorobę Addisona i Biermera, a także przez nadużywanie alkoholu.
Przewlekły niedobór witaminy B12 – konieczne są zmiany
Brak odpowiednich wytycznych dotyczących diagnozowania i leczenia niedokrwistości złośliwej jest problematyczny i istnieje pilna potrzeba jego przeglądu. Ważne jest, aby zarówno ogół społeczeństwa, jak i pracownicy służby zdrowia zwiększyli świadomość symptomów wynikających z nieodpowiedniego poziomu witaminy B12, aby można było zdiagnozować stan przed wystąpieniem długotrwałych uszkodzeń.
Witamina B12 – objawy niedoboru
Niedobór witaminy B12 objawia się na wiele sposobów. Oto kilka najbardziej charakterystycznych:
- Zmęczenie jest jedną z pierwszych oznak niedoboru witaminy B12. Dzieje się tak dlatego, ponieważ witamina ta jest niezbędna do produkcji czerwonych krwinek, które przenoszą tlen do narządów. Bez wystarczającej ilości tlenu w komórkach czujemy się zmęczeni, bez względu na to, jak długo śpimy. W ciągu dnia pojawia się uczucie senności i brak energii do pracy. Zwykłe, prozaiczne czynności mogą powodować problemy.
- Niedokrwistość - niedobór witaminy B12 może negatywnie wpłynąć na funkcjonowanie czerwonych krwinek, czego konsekwencją jest niedokrwistość
- Niski poziom tlenu w komórkach może powodować drętwienie i mrowienie kończyn. Niektórzy mają wrażenie jakby prąd przebiegał przez ich ciało.
- Niedobór witaminy B12 powoduje też znaczne problemy z pamięcią, niezależnie od wieku. U osób starszych może być mylony z demencją. Objawy jednak ustępują, gdy zostanie wyrównany poziom witaminy B12. Zapominanie początkowo łatwo zbagatelizować, jednak w miarę upływu czasu stanie się coraz bardziej nieznośne.
- Zawroty głowy są kolejnym objawem niedoboru witaminy B12. Mogą pojawić się kłopoty z utrzymaniem równowagi, chwiejny krok.
- Blada skóra jest kolejnym, niepokojącym sygnałem, mogącym świadczyć o niedoborze witaminy B12. Zdarza się również, że skóra przybiera żółty odcień.
- W przypadku ciężkiego niedoboru witaminy B12 charakterystycznym objawem jest czerwony język. Staje się on również gładki, ponieważ zanikają brodawki, znajdujące się na języku. Powoduje to problemy z rozróżnianiem smaków.
- Brak witaminy B12 wpływa także na nastrój. W przypadku niedoboru stajemy się płaczliwi i rozdrażnieni. To dlatego, że witamina B12 bierze udział w syntezie serotoniny i dopaminy.
- W skrajnych przypadkach brak B12 może uszkodzić nerw wzrokowy lub zatkać naczynia krwionośne w siatkówce oka, powodując niewyraźne widzenie, podwójne widzenie, wrażliwość na światło, a nawet utratę wzroku.
Bóle głowy
Niedobór witaminy B12 może doprowadzić do bólów głowy. Niekorzystnie oddziałuje również na układ nerwowy, wywołując rozdrażnienie i nerwowość. Objawy niedoboru B12 są takie same u dzieci, jak i u osób dorosłych.
Bóle głowy wywołane są niedokrwistością. Z powodu niedoboru witamin z grupy B występują problemy z koncentracją, pamięcią i ogólne rozdrażnienie. Aby zlikwidować ten objaw, nie warto sięgać po tabletki przeciwbólowe tylko zrobić badania i sprawdzić poziom witaminy B12.
Zawroty głowy
Zmęczenie, rozdrażnienie, osłabienie spowodowane niedoborami witamin mogą doprowadzić nie tylko do bólów głowy, ale i do zawrotów głowy. Zawroty głowy występujące często są sygnałem, że coś niepokojącego dzieje się w organizmie. Mogą świadczyć o anemii lub o innych schorzeniach.
Jeśli poczujemy się źle, połóżmy się na chwilę i postarajmy się podnieść nogi do góry, by poprawić krążenie. Dobrze też wspomóc się szklanką wody i otworzyć okno, by dotlenić mózg.
Mrowienie w nogach i rękach
Kolejnym objawem niedoboru witaminy B12 jest mrowienie w nogach i rękach. Parestezje mogą pojawić się jako objaw niedoboru B12. Jeśli w organizmie brakuje tej witaminy, otoczka mielinowa osłaniająca nerwy jest osłabiona. To zaburza prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i może doprowadzić do drętwienia rąk i nóg.
W takiej sytuacji warto wykonać badania, a także sięgnąć po kompleks witamin z grupy B oraz magnez. Może on wspomóc gospodarkę mięśniowo-szkieletową i zwalczyć drętwienie kończyn.
Bladość skóry lub jej żółtawy odcień
Niedobory witamin z grupy B osłabiają również kondycję skóry. Brak witaminy może powodować anemię, a jej skutkiem jest bladość skóry i osłabienie organizmu. To podobna anemia, z jaką mamy do czynienia, gdy w organizmie jest zbyt dużo żelaza.
Niedobory mogą zmienić też odcień skóry. Skóra może przybrać również żółtawą barwę. Jest to spowodowane niedoborem czerwonych krwinek i zbyt intensywnym wydzielaniem billirubiny, która nadaje skórze żółtawy odcień. Suplementacja witaminą B12 powinna poprawić sytuację.
Utrata smaku, spadek wagi
Niedobór witaminy B12 może doprowadzić również do nagłej utraty wagi lub utraty smaku. Czym to jest spowodowane? Przy dużych niedoborach język staje się gładki. Znikają z niego receptory, które pozwalają nam odbierać smak potraw, dlatego następuje utrata apetytu. Część osób, które nie mają w organizmie dostatecznej ilości witaminy B12 skarżą się również na pieczenie języka. Brak apetytu jest w tej sytuacji normalny, ale można łatwo poprawić sytuację, sięgając po suplementy diety bogate w witaminy z grupy B.
Pogorszenie wzroku
Brak witaminy B12 może doprowadzić również do uszkodzenia nerwu wzrokowego. Pojawiają się problemy ze wzrokiem, niewyraźne widzenie, nadwrażliwość na światło. Uszkodzenie nerwu wzrokowego to poważna sprawa, która może doprowadzić nawet do obrzęku mózgu, a także do ślepoty. Uszkodzonego nerwu nie można wyleczyć ani naprawić, są to zmiany nieodwracalne.
Problemy żołądkowo-jelitowe
Brak odpowiedniej ilości witaminy B12 nie tylko oddziałuje na funkcjonowanie układu nerwowego i krwionośnego, ale również może spowodować problemy żołądkowo-jelitowe. Często pojawiają się wzdęcia, problemy z wypróżnieniami, biegunka, wymioty, nudności. Może także występować niestrawność.
Nawracające stany zapalne jamy ustnej i języka
Witaminy B12 wpływają na procesy zachodzące w skórze. Niedobory witamin z grupy B mogą przyczyniać się do powstawania owrzodzeń na ustach, liszajca, zajadów, aft. Suplementacja zazwyczaj pomaga szybko poprawić sytuację.
Zmęczenie
Niedobory witamin z grupy B doprowadzają również do zmęczenia i osłabienia organizmu. Przyczyniają się do pogorszenia koncentracji, braku energii, mogą również obniżać kondycję psychiczną.
Zazwyczaj włączenie suplementacji pozwala dość szybko poprawić samopoczucie. Warto również zwrócić uwagę na dietę, wykluczając z niej głęboko przetworzone produkty, a także uprawiać więcej sportu na świeżym powietrzu. Niedobory mogą być spowodowane nie tylko złą dietą, ale również niehigienicznym trybem życia. Zbyt duża ilość stresu może również doprowadzić do niedoborów witamin i składników mineralnych, a także przyczynić się do problemów ze snem i dodatkowo osłabić funkcjonowanie układu nerwowego.
Problemy z pamięcią
Niedobór witaminy B12 może przyczynić się do problemów z koncentracją i pamięcią. Jeśli ciągle coś gubisz albo nie możesz sobie przypomnieć, gdzie coś odłożyłeś, masz problem, by skoncentrować się na czytanym tekście lub na czekającym cię zadaniu, być może masz za mało witamin i składników mineralnych. W takiej sytuacji, zamiast wspomagać się kolejną kawą, lepiej jest się przespacerować i napić wody, zwłaszcza chłodnej z cytryną. Skutecznie nas orzeźwi i ułatwi skupienie.
Brak koncentracji spowodowany niedoborem witaminy B12 może być bardzo odczuwalny. Nic dziwnego, witamina ta wpływa na procesy związane z układem nerwowym. Aby uzupełnić niedobór witaminy B12, należy sięgnąć po suplementy diety, ale również włączyć do diety mięso, nabiał, jaja i inne produkty pochodzenia zwierzęcego. W ten sposób możemy zmniejszyć skutki niedoboru witaminy B12.
Niedobór witaminy B12 a krew
Witamina B12 wpływa na produkcję czerwonych krwinek i innych elementów krwi. Czerwone krwinki m.in. przenoszą tlen w organizmie, dostarczając go do wszystkich komórek ciała. Niedobór czerwonych krwinek może zatem spowodować zmęczenie, doprowadzić do znacznego osłabienia organizmu.
Niedobór witaminy B12 a serce
Witamina B12 bierze udział w syntezie homocysteiny. Z tego względu jest ważna dla funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego i prawidłowej pracy serca. Przy niedoborach witamin z grupy B wzrasta ryzyko występowania zawału serca, a także zaburzeń rytmu serca.
Jak rozpoznać niedobór witaminy B12?
Niedobór witaminy B12 najczęściej można rozpoznać po:
- gładkim języku
- pieczeniu jamy ustnej
- nawracających bólach głowy
- osłabieniu
-
drętwieniu rąk i nóg
Niedobór witaminy B12 – jak wygląda diagnostyka?
Aby przekonać się, czy nie cierpimy na niedobór witaminy B12, powinniśmy wykonać badania. Poziom niedoboru witaminy B12 należy sprawdzić z surowicy krwi, wykonując morfologię. Do oznaczenia niedoborów wykorzystuje się MMA – kwas metylomalonowy i holoTC, są to wskaźniki, które pozwalają ocenić wczesne niedobory witaminy B12.
Na pobranie krwi należy przyjść na czczo. Wyniki są dostępne zazwyczaj po około 24 godzinach od wykonania badania.
Witamina B12 – przyswajalność
Na niedobory witaminy B12 mogą wpłynąć problemy z wchłanianiem składnika. W około 50 procentach witamina B12 jest magazynowana w wątrobie. Objawy niedoboru witaminy B12 mogą pojawić się nawet po kilku latach.
Problemy z wchłanianiem witaminy B12 mogą wynikać z zaburzeń funkcjonowania układu pokarmowego. Aby zmniejszyć ryzyko nieodpowiedniego wchłaniania witaminy B12, warto wybierać metylokobalaminą, najbardziej przyswajalną formę witaminy B12.
Niedobór witaminy B12 – dieta
Niedobory witaminy B12 może zmniejszyć również odpowiednia dieta. Powinny znaleźć się w niej produkty pochodzenia zwierzęcego, bo witamina ta znajduje się głównie w mięsie. Wegetarianie i weganie mogą cierpieć z powodu niedoborów witamin z grupy B, ponieważ nie wszystkie jesteśmy w stanie dostarczyć z pożywienia roślinnego. W takiej sytuacji konieczna jest suplementacja, bo niedobory witamin z grupy B mogą wywołać poważne konsekwencje zdrowotne.
Czytaj też:
Witamina, która daje energetycznego kopa. Bardzo łatwo o jej niedobór
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.