Słodzik na diecie, czyli o kaloryczności słodzików

Jaka jest główna różnica między cukrem a słodzikiem?

Cukier jest terminem, którym określane są łatwo metabolizowane węglowodany. Występuje w kilku rodzajach, takich jak sacharoza (cukier stołowy), laktoza (cukier mleczny), fruktoza (cukier owocowy), maltoza (cukier słodowy) i glukoza (dekstroza). Słodziki natomiast to dodatki do żywności, które są nośnikiem słodkiego smaku, a jednocześnie nie mają kalorii (lub mają ich bardzo mało) i nie podnoszą poziomu cukru we krwi. Ta najistotniejsza, z perspektywy odchudzania, różnica między substancjami słodzącymi dotyczy właśnie kaloryczności. W 100 g stołowego cukru jest aż 389 kcal, z kolei niektóre słodziki, takie jak erytytol, nie mają ich wcale – w większości przypadków nie są metabolizowane przez organizm, nie niosą więc ze sobą żadnej wartości energetycznej lub jest ona o wiele mniejsza niż w przypadku dobrze znanego nam cukru stołowego. Ważne jest również to, że słodziki posiadają o wiele bardziej intensywny smak niż sacharoza i dzięki temu można ich użyć znacznie mniej, by uzyskać taki sam efekt.

Warto dodać, że słodziki, w tym stewia, ksylitol czy erytrytol, oprócz wyjątkowej intensywności i niskokaloryczności, mają również inne korzystne właściwości - dotyczące wspomaganie leczenia próchnicy oraz działanie hipoglikemiczne.

Rodzaje i kaloryczność słodzików

Aspartam, acesulfam K, sacharyna i ksylitol są stosowane jako słodziki stołowe i na ogół są wolne od kalorii. W przeciwieństwie do cukru, zapewniają o wiele większą słodycz przy jednocześnie obniżonej kaloryczności. To, jak kształtuje się intensywność smaku w stosunku do ilości kalorii, przedstawione zostało w tabeli.

W jakich produktach spożywczych stosowane są słodziki?

Z uwagi na swoje właściwości, niskokaloryczne substancje słodzące stają cieszą się dużą popularnością w przemyśle. Gdzie je znajdziemy? Są obecne w składzie słodyczy, deserów, produktów nabiałowych, napoi bezalkoholowych. Niektóre z nich, jak np. ksylitol, który wykazuje działanie przeciwpróchnicze, wykorzystuje się do produkcji past do zębów oraz środków przeznaczonych do płukania jamy ustnej. Niskokaloryczne substancje słodzące znajdziemy zarówno w produktach, które są specjalnie oznaczone jako m.in. „zero kalorii”, lub „dla diabetyków”, jak i w tych tradycyjnych. Dżemy, galaretki, kisiele czy wypieki bardzo często zawierają słodziki zamiast cukru.

Czy istnieje cukier bez kalorii?

Jak wynika z powyższej tabeli, istnieje wiele rodzajów słodzików, które pozbawione są kalorii. Dzieje się tak dlatego, że w większości przypadków nie biorą udziału w procesach metabolicznych w organizmie i są wydalane w niezmienionej postaci. Jednym ze słodzików pozbawionych kaloryczności jest erytrytol, który często określany jest jako „zdrowy cukier”, w ostatnich latach cieszy się coraz większą popularnością – zarówno wśród osób chcących z jego pomocą kontrolować ilość kalorii dostarczanych do organizmu, jak i diabetyków.

Erytrytol został odkryty w 1848 roku przez szkockiego chemika Johna Stenhouse'a, jednak dopiero w 1950 r. znaleziono go w melasie i wtedy też trafił do ogólnej sprzedaży. Erytrytol występuje naturalnie w niektórych owocach, a na poziomie przemysłowym jest wytwarzany z glukozy przez fermentację drożdżami. Słodzik ten jest w 60–70% tak słodki jak sacharoza, ale nie posiada kalorii, nie wpływa na poziom cukru we krwi i nie powoduje próchnicy zębów.

Z uwagi na swoje właściwości niskokaloryczne substancje słodzące mogą stać się elementem urozmaiconego i prawidłowo skomponowanego jadłospisu. Wybierając słodzik na diecie osoby chcące kontrolować masę ciała zyskują cenną pod względem walorów smakowych alternatywę dla cukru. Z kolei diabetycy nie muszą rezygnować ze słodkiego smaku w jadłospisie, sięgając np. po słodzik w tabletkach, ponieważ jego spożycie nie wpływa na poziom glukozy we krwi.