To, jak długo żywność jest bezpieczna do spożycia, zależy od kilku czynników, w tym od bezpiecznego przygotowania, właściwego przechowywania i rodzaju żywności. To, czy resztki to smażone warzywa, czy paluszki rybne, wpływa na to, jak długo można je bezpiecznie przechowywać w lodówce. Dzieje się tak, ponieważ niektóre pokarmy są bardziej podatne na przenoszenie patogenów, takich jak bakterie lub toksyny, które mogą powodować choroby.
Jednak resztki często obejmują różne grupy żywności. W takich przypadkach dobrą zasadą jest oddzielenie tego składnika dania, który zepsuje się jako pierwszy. Na przykład ryż z owocami morza będzie zdatny do spożycia tak długo, jak owoce morza. Jeśli nie masz pewności, najbezpieczniej jest wyrzucić resztki w ciągu 3 dni.
Czytaj też:
Czy człowiek może bezpiecznie jeść karmę dla psów?
Żywność niższego ryzyka
Owoce i warzywa
Wszystkie surowe owoce i warzywa przed spożyciem należy dokładnie umyć w czystej wodzie – im szybciej je zjesz, tym lepiej. Dokładnie umyte i pokrojone świeże owoce zwykle przechować można przez około 3-5 dni, zanim zaczną tracić świeżość.
Po ugotowaniu resztki warzyw przechowywane w hermetycznym pojemniku zwykle postoją do 3-7 dni w lodówce. Gotowane warzywa w puszkach, takie jak fasola lub inne rośliny strączkowe, zwykle przetrwają 7-10 dni przy odpowiednim przechowywaniu.
Owoce i warzywa o większej zawartości wody, takie jak pomidory, ogórki i truskawki, tracą świeżość szybciej niż te o niższej zawartości wody, takie jak jarmuż, ziemniaki i banany.
Chleb
Inną pozycją o niższym ryzyku jest chleb. Domowy chleb może leżeć około 3 dni w temperaturze pokojowej, podczas gdy chleb kupiony w sklepie będzie bezpieczny do spożycia przez około 5-7 dni – chyba że zauważysz pleśń. Nigdy nie należy jeść spleśniałego chleba. Przechowywanie pieczywa w lodówce pomoże wydłużyć przydatność do spożycia o około 3–5 dni, chociaż im dłużej, tym większa utrata jakości.
Żywność średniego ryzyka
Ugotowany makaron i zboża, takie jak jęczmień i komosa ryżowa, mogą pozostać zdatne do spożycia do 3 dni, jeśli są odpowiednio przechowywane. Jeśli je zamrozisz po ugotowaniu, zwykle wystarczą na 3 miesiące. Desery i słodycze pozostaną dobre zwykle na około 3-4 dni w lodówce.
Żywność wyższego ryzyka
Pokarmy, które niosą ze sobą większe ryzyko zatrucia pokarmowego, to te, które mają wyższą zawartość białka i wilgoci – są to dwie cechy, które pozwalają rosnąć niektórym mikrobom.
Gotowany ryż
Jedynym wyjątkiem od opisanej powyżej reguły jest ryż, który może przenosić zarodniki Bacillus cereus. Ta bakteria wytwarza toksyny, które mogą powodować choroby przenoszone przez żywność. Ryż należy schłodzić w ciągu 1 godziny od ugotowania i włożyć do lodówki, a następnie spożyć w ciągu 3 dni.
Mięso i drób
Mielone mięso i drób, które zostały przyrządzone w bezpiecznej temperaturze, mogą wytrzymać w lodówce około 1-2 dni, o ile są przechowywane w temperaturze 5 °C lub niższej.
Inne mięso i drób, takie jak steki, filety, kotlety i pieczenie, można przechowywać w lodówce przez 3-4 dni. Jeśli je rozmrażasz przed gotowaniem, pamiętaj, aby zrobić to w lodówce – nigdy na blacie. Po rozmrożeniu spożyj w ciągu 2 dni. Możesz również rozmrozić je w kuchence mikrofalowej, ale pamiętaj, aby natychmiast zjeść potrawę.
Otwarte wędliny należy spożyć w ciągu 3-5 dni od otwarcia. Podobnie zimne sałatki delikatesowe, takie jak sałatka jajeczna, tuńczykowa lub z kurczakiem, należy spożyć w ciągu 3-5 dni.
Czytaj też:
Jak długo można przechowywać makaron w lodówce?
Mięczaki, jajka, zupy i gulasze
Jajka to kolejny pokarm podwyższonego ryzyka, ponieważ mogą przenosić bakterię Salmonella. Obrane jajka na twardo powinny być spożywane w ciągu 7 dni od gotowania i schłodzenia.
Mięczaki i ryby są delikatne, ponieważ mogą zawierać wiele patogenów lub toksyn, takich jak histamina, które mogą powodować choroby. Spożywaj resztki zawierające owoce morza w ciągu 3 dni.
Zupy i gulasze, z mięsem lub rybą lub bez, zwykle mogą spędzić do 3-4 dni w lodówce.
Jak stwierdzić, czy jedzenie się zepsuło?
Powinieneś sprawdzić jedzenie, obserwując je pod kątem oznak zepsucia i wąchając je. Najpierw poszukaj zmian w teksturze lub wyglądzie: pleśni, które mogą występować w różnych kolorach, w tym białym, zielonym, pomarańczowo-czerwonym, różowym lub czarnym. Oznacza to, że żywność się zepsuła i należy ją wyrzucić. Jeśli zauważysz pleśń, nie wąchaj jej, ponieważ może to spowodować problemy z oddychaniem.
Należy również wyrzucić produkty, takie jak wędliny, na których powstaje śluzowaty film. Jeśli twoje resztki są zjełczałe, nie nadają się już do jedzenia. Podobnie, jeśli żywność ulegnie przebarwieniu, może nie być już bezpieczna lub przyjemna do spożycia.
Jeśli jednak ugryziesz resztki i zdasz sobie sprawę, że smak nie jest taki, jak powinien, natychmiast je wyrzuć i, jeśli to możliwe, wypluj to, czego nie przełknąłeś. Pamiętaj, że jedzenie może się zepsuć, zanim będziesz mógł to stwierdzić, patrząc na nie lub wąchając – więc postępuj zgodnie z powyższymi wskazówkami.
Ryzyko, jakie niesie zjedzenie zepsutej żywności
Dwie główne przyczyny chorób przenoszonych przez żywność to niewłaściwe gotowanie żywności do bezpiecznej temperatury wewnętrznej i pozostawianie żywności w „niebezpiecznych” temperaturach. Wiele rodzajów patogenów można znaleźć w zwykłej żywności i mogą one powodować zatrucia pokarmowe, w tym:
- Listeria monocytogenes: wędliny, niedogotowane jajka, źle umyte owoce i warzywa, wędzone owoce morza
- Ciguatoksyna: ryby tropikalne i subtropikalne, takie jak grouper i lucjan
- Bacillus cereus: ryż, fasola, ziemniaki, makarony, mięso, warzywa i ryby
- Staphylococcus aureus: wędliny, zimne sałatki, nadziewane wyroby cukiernicze, puddingi, kanapki
- Salmonella: jajka, owoce, warzywa, masła orzechowe, mięso i drób
- Escherichia coli: niedogotowane mięso, źle umyte owoce i warzywa (zwłaszcza warzywa liściaste), niepasteryzowany nabiał.
Jednak resztki są szczególnie narażone na te patogeny, ponieważ ich zarodniki swobodnie unoszą się w powietrzu i lądują na pożywieniu. Pozwala to na rozwój pleśni, która może wytwarzać mikotoksyny, które mogą powodować nudności, wymioty, biegunkę lub połączenie tych objawów.
Czytaj też:
Surowy łosoś: czy jedzenie surowego łososia jest bezpieczne?