Powszechnie wiadomo, że zwykły, biały cukier jest szkodliwy i każdy z nas powinien ograniczać go w swojej diecie. Powoduje nagły wzrost stężenia cukru we krwi i gwałtowny wyrzut insuliny, hormonu, który odpowiada za obniżenie tego stężenia. Nie trudno się domyślić, że takie działanie może doprowadzić do poważnych problemów ze zdrowiem, w tym spowodować rozwój cukrzycy. Każdy z nas powinien unikać nagłych wahań poziomu cukru we krwi – zarówno skoku, jak i gwałtownego spadku.
Poziom cukru we krwi powinien również być przez nas regularnie badany, nawet jeśli nie chorujemy na cukrzycę. Dzięki badaniu poziomu cukru na czczo, możemy trzymać rękę na pulsie.
Zapobieganiu cukrzycy, ale także wtedy, gdy choroba zostanie już zdiagnozowana, powinniśmy sięgać po zamienniki białego cukru. Powinny one być pochodzenia naturalnego, a to oznacza, że rezygnujemy ze wszystkich, sztucznych słodzików, takich jak np. aspartam.
Ksylitol
Ksylitol jest to substancja słodząca pochodzenia roślinnego. Jest to cukier brzozowy. Ma on wygląd i słodycz podobne do zwykłego cukru, ale zawiera 40% mniej kalorii. Sprawdzi się więc także w diecie odchudzającej. Dodatkowo ma bardzo niski indeks glikemiczny IG = 8, więc nie powoduje skoków poziomu cukru i stężenia insuliny we krwi. Ksylitol jest często wykorzystywany do słodzenia produktów bezcukrowych, np. ciasteczek, dżemów, gum do żucia. Ma nieco miętowy posmak. Jest odporny na działanie wysokich temperatur, dzięki czemu świetnie sprawdzi się jako środek słodzący wypieki.
Ksylitol należy stosować jak cukier biały. Należy wprowadzać do diety stopniowo (zaczynając od ½ łyżeczki dziennie). Zaleca się maksymalne spożycie do 10 łyżeczek dziennie. Spożycie w nadmiernych ilościach może mieć efekt przeczyszczający.
Erytrytol
Naturalny słodzik, który ma zero kalorii. Jego indeks glikemiczny wynosi 0-1 (źródła różnie podają), co oznacza, że nie powoduje nagłego skoku glukozy we krwi i wyrzutu insuliny. Niestety ostatnie badania dowodzą, że erytrytol wcale nie jest zdrowy, ponieważ zdaniem naukowców podnosi ryzyko rozwoju zakrzepicy i może sprzyjać zawałom oraz udarom mózgu.
Charakteryzuje się delikatnym, słodkawym smakiem. Doskonale nadaje się do pieczenia oraz gotowania, redukując w ten sposób kaloryczność przygotowywanych potraw. Po spożyciu jest szybko eliminowany z organizmu. Może być stosowany przez diabetyków. Erytrytol pomaga w zachowaniu mineralizacji zębów oraz nie przyczynia się do rozwoju próchnicy. Pozostawia w jamie ustnej chłodny posmak, dzięki czemu świetnie sprawdza się w różnego rodzaju deserach.
Erytrytol może być stosowany do gotowania, pieczenia lub słodzenia. Należy pamiętać, że nie jest on tak słodki jak tradycyjny cukier i osiąga około 75% jego słodyczy.
Stewia
To specjalna roślina o bardzo słodkich liściach. Od dawna jest wykorzystywana jako naturalny słodzik. Jej największa zaletą jest to, że nie powoduje nagłego skoku poziomu glukozy we krwi, choć jest o wiele słodsza od zwykłego, białego cukru. Co ciekawe, surowa, nieprzetworzona roślina ma raczej nieprzyjemny, gorzki smak. Dopiero po czasochłonnym procesie przetwarzania osiąga swój intensywny, słodki smak.
Stewia może zastąpić cukier w diecie i ułatwić kontrolowanie wagi. Istnieje wiele przyczyn nadwagi i otyłości, takich jak brak aktywności fizycznej i zwiększone spożycie żywności wysokoenergetycznej, bogatej w tłuszcze i cukry. Wykorzystanie stewii zmniejsza więc wartość energetyczną posiłku. Stewia jest zalecana alergikom, ponieważ nie powoduje alergii (prawdopodobieństwo wystąpienia uczulenia jest bardzo niskie). Jest też bezpieczna dla osób chorych na fenyloketonurię.
Stewia jest idealnym dodatkiem do zimnych i gorących napojów, a także deserów, ciast, jogurtów i sosów. Trzeba jednak pamiętać, żeby używać stewi z umiarem ze względu na jej wyjątkową słodycz.
Stosowanie naturalnych zamienników tradycyjnego cukru zapobiega cukrzycy i jej rozwojowi, jednak nie odzwyczaja od słodkiego smaku i słodkich przekąsek. Trzeba o tym pamiętać.
Czytaj też:
Cukrzyca nie pyta o wiek. Ale o styl życia – już tak