Goździki to pąki kwiatowe zimozielonego drzewa goździkowego, znanego również jako Syzygium aromaticum.
Ta wyjątkowa przyprawa, wykorzystywana powszechnie w wielu kuchniach na całym świecie zarówno w postaci pełnej, jak i mielonej, może być używana do nadawania pieczeni niebanalnego smaku, przyprawiania gorących napojów – alkoholowych i nie tylko – i wzbogacenia o pikantną nutę ciast i ciasteczek. Dodawane są także do marynat, przykładowo marynowanych gruszek, śliwek czy papryki. Goździki możesz znać też jako jeden z głównych składników piernika lub podstawową przyprawę w kuchni indyjskiej.
Nic dziwnego, że są najlepiej znane jako słodka i aromatyczna przyprawa, ale były również stosowane w tradycyjnej medycynie. badania na zwierzętach wykazały, że związki w goździkach mogą mieć szereg korzyści zdrowotnych. Między innymi wspierają zdrowie wątroby i pomagają ustabilizować poziom cukru we krwi.
Zostań tutaj, a już za chwilę poznasz 8 najbardziej imponujących korzyści zdrowotnych, jakie może przynieść spożywanie goździków.
Czytaj też:
Napar z goździków – właściwości lecznicze i stosowanie
8 najlepszych zdrowotnych właściwości goździków
1. Zawierają ważne składniki odżywcze
Goździki zawierają błonnik, witaminy i minerały, więc stosowanie całych lub mielonych goździków w celu nadania smaku potrawom może dostarczyć ważnych składników odżywczych.
Jedna łyżeczka (2 gramy) zmielonych goździków zawiera:
Kalorie: 6
Węglowodany: 1 gram
Błonnik: 1 gram
Mangan: 55% dziennej wartości (DV)
Witamina K: 2% DV
Mangan jest niezbędnym minerałem dla utrzymania prawidłowych funkcji mózgu i budowy mocnych kości.
Poza tym, że goździki są bogatym źródłem manganu, to są używane tylko w niewielkich ilościach i nie dostarczają znacznych ilości składników odżywczych.
2. Są bogate w przeciwutleniacze
Poza zawartością kilku ważnych witamin i minerałów, goździki są bogate w przeciwutleniacze.
Przeciwutleniacze to związki zmniejszające stres oksydacyjny, które mogą przyczyniać się do rozwoju chorób przewlekłych.
Goździki zawierają również związek o nazwie eugenol, który jak wykazano, działa jako naturalny przeciwutleniacz.
Badanie przeprowadzone w probówkach wykazało, że eugenol zatrzymał uszkodzenia oksydacyjne spowodowane przez wolne rodniki pięć razy skuteczniej niż witamina E, inny silny przeciwutleniacz.
Włączenie do diety goździków oraz innych produktów bogatych w przeciwutleniacze może pomóc poprawić ogólny stan zdrowia.
3. Mogą pomóc w ochronie przed rakiem
Niektóre badania sugerują, że związki znajdujące się w goździkach mogą pomóc chronić przed rakiem.
Jedno badanie w probówkach wykazało, że ekstrakt z goździków pomógł zatrzymać wzrost guzów i sprzyjał śmierci komórek w komórkach rakowych. W innym badaniu zaobserwowano podobne wyniki, pokazujące, że skoncentrowane ilości olejku goździkowego spowodowały śmierć komórek w 80% komórek raka przełyku.
Wykazano również, że eugenol znajdujący się w goździkach ma właściwości przeciwnowotworowe.
Badanie przeprowadzone w probówkach wykazało, że eugenol sprzyja śmierci komórek w komórkach raka szyjki macicy.
Należy jednak pamiętać, że w tych badaniach z użyciem probówek użyto bardzo skoncentrowanych ilości wyciągu z goździków, olejku goździkowego i eugenolu.
Eugenol jest toksyczny w dużych ilościach, a przedawkowanie oleju goździkowego może powodować uszkodzenie wątroby, szczególnie u dzieci. Konieczne są dalsze badania w celu ustalenia, w jaki sposób niższe ilości mogą wpływać na ludzi.
4. Pomagają zabijać bakterie
Wykazano, że goździki mają właściwości przeciwdrobnoustrojowe, co oznacza, że mogą pomóc zatrzymać wzrost mikroorganizmów, takich jak bakterie.
Jedno badanie z probówek wykazało, że olejek goździkowy zabija trzy powszechne rodzaje bakterii, w tym E. coli, która jest szczepem bakterii, który może powodować zatrucie pokarmowe.
Co więcej, właściwości przeciwbakteryjne goździków mogą nawet pomóc w poprawie zdrowia jamy ustnej.
W jednym badaniu odnotowano, że związki wyekstrahowane z goździków hamują rozwój dwóch rodzajów bakterii przyczyniających się do chorób dziąseł.
W innym badaniu z udziałem 40 osób przetestowano działanie ziołowego płynu do płukania jamy ustnej składającego się z olejku z drzewa herbacianego, goździków i bazylii.
Po 21 dniach stosowania ziołowego płynu do płukania wykazali poprawę zdrowia dziąseł, a także ilość płytki nazębnej i bakterii w jamie ustnej.
W połączeniu z regularnym szczotkowaniem i odpowiednią higieną jamy ustnej, działanie przeciwbakteryjne goździków może korzystnie wpływać na zdrowie jamy ustnej.
5. Mogą poprawić zdrowie wątroby
Badania pokazują, że korzystne związki w goździkach mogą pomóc poprawiać zdrowie wątroby.
Eugenol może być szczególnie korzystny dla wątroby.
W jednym badaniu na zwierzętach karmiono szczury ze stłuszczeniową chorobą wątroby mieszankami zawierającymi olej goździkowy lub eugenol.
Obie mieszaniny poprawiły czynność wątroby, zmniejszyły stan zapalny i zmniejszyły stres oksydacyjny.
Inne badanie na zwierzętach wykazało, że eugenol znajdujący się w goździkach pomógł odwrócić objawy marskości wątroby lub bliznowacenia wątroby.
Niestety badania nad działaniem goździków i eugenolu w ochronie wątroby u ludzi są ograniczone.
Jednak jedno małe badanie wykazało, że przyjmowanie suplementów eugenolu przez 1 tydzień obniżyło poziom S-transferaz glutationu (GST), rodziny enzymów zaangażowanych w detoksykację, która często jest markerem choroby wątroby.
Goździki są również bogate w przeciwutleniacze, które mogą pomóc w zapobieganiu chorobom wątroby ze względu na ich zdolność do zmniejszania stresu oksydacyjnego.
Niemniej jednak eugenol jest toksyczny w dużych ilościach. Jedno badanie u 2-letniego chłopca wykazało, że 5-10 ml olejku goździkowego spowodowało poważne uszkodzenie wątroby.
6. Mogą pomóc w regulacji poziomu cukru we krwi
Badania pokazują, że związki znajdujące się w goździkach mogą pomóc kontrolować poziom cukru we krwi.
Badanie na zwierzętach wykazało, że ekstrakt z goździków pomógł w umiarkowanym wzroście cukru we krwi u myszy z cukrzycą.
W innej próbie na zwierzętach i probówkach analizowano wpływ ekstraktu z goździków i nigerycyny, związku występującego w goździkach, zarówno na ludzkie komórki mięśniowe, jak i myszy z cukrzycą.
Stwierdzono, że goździki i nigerycyna zwiększają pobieranie cukru z krwi do komórek, zwiększają wydzielanie insuliny i poprawiają funkcję komórek wytwarzających insulinę.
Insulina jest hormonem odpowiedzialnym za transport cukru z krwi do komórek. Prawidłowe funkcjonowanie insuliny jest niezbędne do utrzymania stałego poziomu cukru we krwi.
W połączeniu ze zbilansowaną dietą goździki mogą pomóc w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi.
7. Mogą korzystnie wpływać na zdrowie kości
Niska masa kostna to stan, który może prowadzić do rozwoju osteoporozy, co może zwiększać ryzyko złamań i złamań.
W badaniach na zwierzętach wykazano, że niektóre związki w goździkach pomagają zachować masę kostną.
Na przykład badanie na zwierzętach wykazało, że ekstrakt z goździków o wysokiej zawartości eugenolu poprawił kilka markerów osteoporozy oraz zwiększył gęstość i siłę kości.
Goździki są również bogate w mangan, zapewniając imponujące 30% DV w zaledwie 1 łyżeczce (2 g) mielonych goździków.
Mangan jest minerałem biorącym udział w tworzeniu kości i niezwykle ważnym dla zdrowia kości.
Badanie na zwierzętach wykazało, że przyjmowanie suplementów manganu przez 12 tygodni zwiększało gęstość mineralną kości i wzrost kości.
Jednak obecne badania nad wpływem goździków na masę kostną ograniczają się głównie do badań na zwierzętach i próbówkach. Potrzebne są dalsze badania w celu ustalenia, w jaki sposób mogą wpływać na tworzenie kości u ludzi.
8. Mogą zmniejszać wrzody żołądka
Niektóre badania wskazują, że związki znajdujące się w goździkach mogą pomóc w leczeniu wrzodów żołądka.
Wrzody żołądka, znane również jako wrzody trawienne, to bolesne rany, które tworzą się w wyściółce żołądka, dwunastnicy lub przełyku.
Są one najczęściej spowodowane zmniejszeniem wyściółki ochronnej żołądka, spowodowanym czynnikami takimi jak stres, infekcja i genetyka.
W jednym badaniu na zwierzętach wykazano, że olejek eteryczny z goździków zwiększa produkcję śluzu żołądkowego. Śluz żołądkowy działa jako bariera i pomaga zapobiegać erozji błony śluzowej żołądka z kwasów trawiennych.
Inne badanie na zwierzętach wykazało, że ekstrakt z goździków pomógł w leczeniu wrzodów żołądka i wykazał działanie podobne do działania kilku leków przeciwwrzodowych.
Chociaż działanie goździków i ich związków na owrzodzenie może być obiecujące, potrzebne są dalsze badania nad ich wpływem na ludzi.Czytaj też:
Najlepsze przyprawy na poprawę zdrowia. Czy masz je w swojej kuchni?