Czy herbata jest zdrowa? Wady i zalety picia herbaty

Herbata jest jednym z najbardziej lubianych napojów na świecie. Najpopularniejsze odmiany to zielona, czarna i czerwona. Polecane są przy odchudzaniu, bo nie mają kalorii. Post przerywany jest znacznie przyjemniejszy i mniej dotkliwy podczas okresów niejedzenia, kiedy możliwe jest wypicie smacznego i aromatycznego napoju. Poza tym niewiele rzeczy na tym świecie może tak ukoić, jak wypicie kubka gorącej herbaty, ale zalet tego napoju jest więcej.

Herbata jest używana od wieków ze względu na swoje właściwości lecznicze w medycynie tradycyjnej. Ponadto współczesne badania sugerują, że związki roślinne w herbacie mogą odgrywać rolę w zmniejszaniu ryzyka chorób przewlekłych, takich jak rak, otyłość, cukrzyca i choroby serca.

Chociaż umiarkowane spożycie herbaty jest bardzo zdrowym wyborem w przypadku zdecydowanej większości ludzi, przekroczenie 3-4 filiżanek – co odpowiada 710-950 ml – tego naparu dziennie może mieć pewne negatywne skutki uboczne dla naszych organizmów.

Herbata dobra na wszystko?

Herbata to nie tylko napój, który może poprawiać kondycję zdrowotną. Ma także duże walory smakowe, może wyciszać organizm i ułatwiać relaks. W zależności od tego, po jaką herbatę sięgniemy, możemy wspomóc metabolizm, poprawić kondycję mięśnia sercowego, pobudzić układ nerwowy czy zwalczyć wolne rodniki. Kluczowe jest jednak wybranie dobrej jakości herbaty, bo nie każda mieszanka herbaciana ma takie same właściwości.

Co ciekawe, picie herbaty może wspomóc również higienę jamy ustnej. Napój ten działa przeciwbakteryjnie, oczyszcza dziąsła, a zawartość fluoru wzmacnia szkliwo zębów.

Coś na ząb

Dobrej jakości herbata zawiera duże ilości fluorku. Działa on wzmacniająco na szkliwo zębów, zmniejsza ryzyko rozwoju próchnicy i rozwoju ubytków. Zielona herbata może również obniżać pH w jamie ustnej, dzięki czemu zmniejsza szansę na przetrwanie bakterii.

Co kryją liście herbaty?

Herbata zawiera wiele substancji, które pozytywnie wpływają na naszą kondycję zdrowotną. W liściach znajdują się przeciwutleniacze, polifenole, alkaloidy, kwasy gamma, garbniki, węglowodany. W zależności od tego, jaki rodzaj herbaty pijemy, zawartość substancji, które mają korzystny wpływ na zdrowie, może być wyższa lub niższa.

W herbacie znajdują się:

• kwas gamma – korzystnie oddziałuje na układ nerwowy, poprawi koncentrację, ułatwia skupienie
• teina - alkaloid, którego działanie jest podobne do kofeiny. Poprawia koncentrację, może dodawać energii
• garbniki – o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym, korzystnie oddziałującym na pracę układu pokarmowego
• witaminy A, E, B, C, K
• kwas foliowy
• magnez
• potas
• krzem
• fluor
• fosfor
• wapń
• kwas jabłkowy
  
• kwas cytrynowy

Jakie są korzyści z picia herbaty?

Regularne spożywanie herbaty może przynieść wiele korzyści zdrowotnych. Picie herbaty w rozsądnych ilościach może zmniejszać ryzyko zachorowania na choroby układu sercowo-naczyniowego, zwalczać nieprzyjemne dolegliwości trawienne oraz wolne rodniki. Warto jednak wiedzieć, jakie działanie mają poszczególne rodzaje herbaty, bo inaczej oddziałuje na organizm herbata zielona, a inaczej czarna herbata czy czerwona.

Jakie jeszcze zalety ma picie herbaty i dlaczego warto ją pić?

Picie herbaty może mieć wiele zalet, jeśli sięgamy po dobrej jakości liście i parzymy herbatę w suszu. Jej regularne spożywanie może poprawiać koncentrację i zdolności logicznego myślenia, regulować poziom cholesterolu, poprawiać pracę jelit oraz pracę serca. Może działać lekko pobudzająco na układ nerwowy, ale może go również wyciszać, sprzyjając wypoczynkowi.

Oprócz tego herbata może przyspieszyć perystaltykę jelit i trawienie, dzięki czemu zmniejsza dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Herbata może także świetnie nawadniać organizm.

Rodzaje herbaty

Wyróżnia się przede wszystkim:

• czarną herbatę – najbardziej popularną, którą pija się często z mlekiem, dodatkiem cytryny, miodu czy soku malinowego. Warto pamiętać, że ma ona najwyższą zawartość kofeiny, dlatego picie dużych ilości tego rodzaju herbaty może szkodzić zdrowiu
• zieloną herbatę – po zieloną herbatę mogą sięgnąć osoby, które chcą pobudzić organizm lub go wyciszyć, ponieważ herbata ta może działać dwojako w zależności od czasu parzenia. Zawiera kofeinę (a konkretniej teinę), ale mniejsze ilości niż herbata czarna. Herbata zielona świetnie obkurcza naczynia krwionośne, dzięki czemu może poprawiać pracę układu krążenia oraz serca
• czerwoną herbatę – tego rodzaju herbata świetnie pobudza metabolizm, ale może zaburzać wchłanianie wapnia w organizmie, dlatego nie poleca się jej osobom chorującym na osteoporozę
• białą herbatę – ta herbata zawiera najwięcej substancji odżywczych, ale nie jest wskazana osobom cierpiącym na dolegliwości żołądkowe

Jaka herbata jest mocna?

Mocna herbata to długo parzona herbata czarna, ale i zielona. Kluczowy jest tutaj czas parzenia. W przypadku zielonej herbaty, która ma zadziałać pobudzająco, wystarczy ją parzyć 2-3 minuty. W tym czasie uwolni się najwięcej teiny. Czarną herbatę o działaniu pobudzającym również wystarczy krótko parzyć.

Ożywcza teina

W herbacie znajduje się teina, którą często nazywa się odpowiednikiem kofeiny. Ma ona właściwości pobudzające ośrodkowy układ nerwowy, ułatwiające pamięć i koncentrację. Teina może zadziałać na organizm dokładnie tak jak kofeina znajdująca się np. w kawie – dodać energii, zwalczyć senność i zmęczenie.

Która herbacie znajduje się najwięcej teiny? W filiżance czarnej herbaty znajduje się średnio około 50-80 mg teiny, w białej około 75 mg teiny, zielona herbata zawiera jej mniej – do 50 mg. Warto o tym pamiętać i nie sięgać po czarną herbatę wieczorem, by nie pobudzać dodatkowo organizmu przed snem.

Przeciw złemu utlenianiu

Herbata jest bogata w związki przeciwutleniające. Pozwalają one zwalczać wolne rodniki i niwelować uszkodzenie tkanek. Dzięki temu stanowią naturalną ochronę przed rozwojem chorób o podłożu cywilizacyjnym, obniżają poziom glukozy w organizmie i tłuszczu we krwi. Mogą także wspomóc organizm w walce z hipercholesterolemią i obniżać poziom cholesterolu, zapobiegając rozwojowi chorób takich jak miażdżyca.

Ile herbaty dziennie można wypić?

Herbata nie zawiera kalorii, można ją pić bezpiecznie każdego dnia. Istotna jest jednak ilość, a także jakość tej herbaty. Dobrej jakości herbata (parzona w liściach) nie zaszkodzi nawet wtedy, gdy będziemy pić kilka filiżanek dziennie. Jak wynika z badań, bezpieczne jest wypicie nawet 4 filiżanek herbaty. Słabą herbatę możemy pić nawet w większych ilościach.

Czy warto pić dużo herbaty?

Dobrej jakości herbata jest zdrowa i zawiera wiele cennych dla kondycji zdrowotnej związków. W sezonie jesienno-zimowym rozgrzewające napary mogą poprawić zdolności obronne organizmu i wzmocnić odporność. Warto dodawać do nich imbir, cytrynę, miód czy czarny bez, które dostarczają dużej ilości witaminy C i działają jak naturalny antybiotyk. Herbata nie tylko stymuluje krążenie, działając rozgrzewająco, ale również umożliwia organizmowi wydalanie wirusów z organizmu.

Picie filiżanki herbaty może również pomóc zwalczyć wolne rodniki i zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób cywilizacyjnych. Pomaga także obniżyć poziom cukru (oczywiście, niesłodzona i bez słodkich dodatków), cholesterolu oraz poprawić zdolności trawienne.

Na co zwrócić uwagę przy zakupie herbaty?

Wybierając herbatę w sklepie, warto zwracać uwagę na jakość produktów. Sypana herbata jest zdrowa, dużo bardziej niż ekspresowa. Herbata w torebkach nie zawiera takiej ilości związków chemicznych ani substancji korzystnie działających na zdrowie, jak herbata liściasta. Jeśli zależy nam na tym, by w pełni przyswoić polifenole i korzystne składniki, sięgajmy po herbatę sypaną.

Dobrej jakości herbatę kupimy w herbaciarniach, a także sklepach online. Przy zakupie dobrze jest czytać oznaczenia producenta, a także sprawdzać skład. Herbata sypana nie powinna zawierać nic innego jak susz, taka jest najzdrowsza. Jeśli jednak preferujemy herbatę ekspresową, zwracajmy uwagę na składy. Tańsze herbaty mogą nie tylko zawierać dużo konserwantów i niepotrzebnych składników, ale i szkodliwe związki znajdujące się w torebkach herbacianych.

Jakie są wady picia herbaty? Dla kogo herbata nie jest dobrym wyborem?

Herbata może wspomóc kondycję zdrowotną, ale tylko wtedy, gdy jest dobrej jakości. Warto zwracać uwagę na informację producenta, czytać składy produktów, bo dzięki temu będziemy mieli pewność, że kupujemy dobrą herbatę.

Z picia czarnej herbaty powinny zrezygnować osoby, które cierpią na dolegliwości żołądkowo-jelitowe, mają wrzody, zapalenie żołądka. Herbata może zadziałać na nie drażniąco i nasilić dolegliwości. Czarnej mocnej herbaty nie zaleca się także osobom, które mają niski poziom żelaza i cierpią na anemię, ponieważ może ona zaburzać wchłanianie żelaza. Lepiej jej również nie parzyć dzieciom i ograniczać jej spożywanie w ciąży.

Z picia zielonej herbaty powinny zrezygnować kobiety w ciąży i karmiące piersią, a także małe dzieci. Zielonej herbaty nie zaleca się również osobom, które cierpią na choroby oczu (np. jaskrę), a także nadciśnienie tętnicze i choroby układu sercowo-naczyniowego.

Czerwona herbata może zaburzać wchłanianie wapnia, dlatego nie zaleca się jej osobom cierpiącym na osteoporozę i kobietom w wieku menopauzalnym. Herbata ta może z kolei wspomóc pracę serca i układu sercowo-naczyniowego, pomóc ustabilizować ciśnienie krwi i poziom cholesterolu w organizmie.

Biała herbata także może doprowadzić do problemów z wchłanianiem żelaza oraz podrażnić żołądek. Osoby cierpiące na zgagę, refluks, nadkwasotę czy wrzody powinny ograniczyć picie białej herbaty lub całkiem ją wyeliminować.

Czytaj też:
Kawa z cytryną na odchudzanie. Czy nowy trend ma sens?