Ekolodzy wskazują, że zarówno produkcja mleka krowiego jak i hodowla bydła mlecznego nie są przyjazne dla środowiska. W badaniach brano pod uwagę takie czynniki, jak: emisja gazów cieplarnianych, zużycie wody, użytkowanie gruntów i degradacja gleby. Warto więc przyjrzeć się korzyściom płynącym z zastąpienia mleka krowiego mlekiem roślinnym. Chodzi już nie tylko o nasze zdrowie, ale o całą planetę – podkreślają ekolodzy.
Rodzaje mleka roślinnego
W każdym rodzaju mleka roślinnego, poza głównym składnikiem, od którego pochodzi nazwa produktu, znajdziemy także: wodę, olej, sól, niekiedy cukier i inne dodatki smakowe. Często mleko roślinne jest wzbogacane także o wybrane składniki odżywcze. Ma to znaczenie zwłaszcza dla zwolenników diety wegańskiej i wegetariańskiej, którzy narażeni są na ich niedobory. W mleku roślinnym znajdziemy: witaminy B12, D, a także żelazo i wapń. Do najpopularniejszych rodzajów mleka roślinnego zalicza się:
- mleko ryżowe,
- mleko sojowe,
- mleko migdałowe,
- mleko sezamowe,
- mleko kokosowe,
- mleko owsiane.
Mleko roślinne jest dobre dla alergików
Spożycie mleka roślinnego zaleca się osobom cierpiącym na alergie wywoływane przez laktozę znajdującą się w mleku krowim. Specjaliści wskazują, że na przykład mleko ryżowe, ze względu na właściwości hipoalergiczne, może być stosowane nawet w diecie niemowląt powyżej 6 miesiąca życia.
Wartości odżywcze
Mleka roślinne różnią się między sobą także zawartością węglowodanów i tłuszczy. Na wartość odżywczą mleka wyprodukowanego na bazie zbóż, mają wpływ przede wszystkim węglowodany. W składzie napoju wyprodukowanego na bazie nasion lub orzechów odnajdziemy więcej tłuszczy.
Sprawdź, które mleko roślinne jest korzystne dla zdrowia, a jego produkcja nie powoduje degradacji środowiska
Mleko owsiane
Wytwarza się je z mieszanki owsa i wody, ale producenci często dodają dodatkowe składniki, takie jak gumy, oleje i sól, aby uzyskać pożądany smak i konsystencję. Jedna filiżanka (240 ml) zawiera 140-170 kalorii, 4,5-5 gramów tłuszczu, 2,5-5 gramów białka i 19-29 gramów węglowodanów.
Mleko owsiane jest jednym z najczęściej wybieranych rodzajów mleka roślinnego. Przy jego produkcji, w porównaniu np. z mlekiem sojowym, migdałowym uwalnia się mniej dwutlenku węgla. I co ważne, owies nie wymaga zbyt dużej ilości wody ani ziemi do wzrostu. Dlatego uznawane jest za przyjazne dla środowiska.
Mleko sojowe
Jest wytwarzane z soi lub izolatu białka sojowego i często zawiera środki zagęszczające i oleje roślinne w celu poprawy smaku i konsystencji. Jedna filiżanka (240 ml) niesłodzonego mleka sojowego zawiera 80-90 kalorii, 4 do 4,5 gramów tłuszczu, 7 do 9 gramów białka i 4 gramy węglowodanów. Zawiera też niezbędne kwasy tłuszczowe omega-3 i flawonoidy, które posiadają właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne.
Badania przeprowadzone przez naukowców z University of Nottingham w USA wskazują, że duże obszary lasów tropikalnych są wypalane i przygotowywane pod uprawę uprawy soi. W wyniku tego procesu zaburzony zostaje naturalny ekosystem i cierpią zwierzęta z powodu niszczenia ich siedlisk. Mleko sojowe nie jest więc uznawane za przyjazne dla środowiska.
Mleko kokosowe
Mleko kokosowe powstaje z wody i białego miąższu brązowych orzechów kokosowych. Ma niską zawartość białka i węglowodanów. Około 90 proc. kalorii pochodzących z mleka kokosowego pochodzi z tłuszczów nasyconych. Jest droższe od pozostałych napojów mlecznych.
Ekolodzy wskazują, że produkcja mleka kokosowego rodzi problemy natury etycznej. Zwracają uwagę, że sięgając po ten rodzaj mleka, należy pamiętać o kwestiach związanych z wykorzystaniem pracowników, pracujących przy uprawie i produkcji. Natomiast transport kokosów, z krajów gdzie rosną, przyczynia się do zwiększenia emisji dwutlenku węgla.
Mleko ryżowe
Wytwarza się je ze zmielonego białego lub brązowego ryżu i wody. Często zawiera środki zagęszczające w celu poprawy tekstury i smaku. Jedna filiżanka (240 ml) mleka ryżowego zawiera 130–140 kalorii, 2 do 3 gramy tłuszczu, 1 gram białka i 27-38 gramów węglowodanów. Zawiera najwięcej węglowodanów. Ma też wysoki indeks glikemiczny. Uznawane jest za napój hipoalergiczny.
Ekolodzy wskazują, że mleko ryżowe jest „jednym z najgorszych przestępców w zakresie emisji gazów cieplarnianych" w porównaniu z innymi substytutami mleka krowiego. Mleko ryżowe może zawierać również duże ilości arsenu ze względu na ilość używanych nawozów przy uprawie, które zanieczyszczają później rzeki i akweny wodne.
Mleko migdałowe
Mleko migdałowe składa się z całych migdałów lub masła migdałowego i wody.Jedna filiżanka (240) ml niesłodzonego mleka migdałowego zawiera ok. 35 kalorii, 2,5 grama tłuszczu, 1 gram białka i 1 do 2 gramów węglowodanów.
Jest bogatym źródłem witaminy E.
Ponad 80 proc. migdałów na świecie uprawia się w Kalifornii w USA. Ich uprawa wymaga dużo wody. Jak wskazują badania, jeden migdał potrzebuje około 12 litrów wody. Jego uprawa nie jest więc przyjazna dla środowiska, zwłaszcza w Kalifornii gdzie występują już niedobory wody.Czytaj też:
Diety roślinne wzmacniają odporność. Która z nich przynosi największe korzyści?