Nowotwór trzustki jest jednym z tych, którego boimy się najbardziej. Jest to związane z bardzo wysokim odsetkiem śmiertelności charakterystycznym dla tego raka. Stał się on przyczyną śmierci wielu znanych osób, m.in. polskich aktorek Anny Przybylskiej (miała zaledwie 35 lat, gdy odeszła) i Darii Trafankowskiej, włoskiego śpiewaka operowego Luciano Pavarottiego i aktora Patricka Swayze znanego z filmu „Dirty Dancing”.
Naukowcy na całym świecie próbują znaleźć najbardziej skuteczną metodę leczenia nowotworu trzustki, który bardzo destrukcyjnie oddziałuje na cały organizm. Czy istnieje dieta antyrakowa, która uchroniłaby trzustkę przed zachorowaniem? Są pewne zasady, które znacznie ograniczają ryzyko zachorowania na ten nowotwór.
Masz nadwagę? Musisz schudnąć!
Czynnikiem, który sprzyja rozwojowi raka trzustki, jest nadmierna masa ciała, w szczególności otyłość. W zależności od źródeł można znaleźć informację, że ryzyko wystąpienia raka trzustki u osób otyłych jest nawet od 20 do 50 procent wyższe niż u osób z prawidłową masą ciała. Szczególnie niebezpieczna jest otyłość brzuszna, zwana trzewną, potocznie znana jako „oponka” na brzuchu. Nadmierna tkanka tłuszczowa może doprowadzić do zmian hormonalnych, które z kolei często wywołują stan zapalny w organizmie i prowadzą do bólu trzustki.
Co ciekawe, otyłość brzuszna może wystąpić nawet u szczupłych osób. Istnieje prosty sposób, aby sprawdzić, czy mamy z nią do czynienia. Najłatwiej to zweryfikować, mierząc obwód talii i bioder. Stosunek obwodu talii do obwodu bioder to wskaźnik WHR. Jeśli podzielimy centymetry w talii przez centymetry w biodrach, otrzymamy nasz WHR. Otyłość brzuszną u kobiet rozpoznajemy, gdy wskaźnik WHR przekracza 0,85, a mężczyzn – 1,0.
Jeśli masz nadwagę lub otyłość (w tym otyłość brzuszną), zacznij działać od razu. Zmiana nawyków żywieniowych (najlepiej pod okiem specjalisty) i rozpoczęcie aktywności fizycznej to dwa czynniki, dzięki którym możesz zgubić dodatkowe kilogramy, a tym samym uchronić się przed nowotworem trzustki.
Rak trzustki a picie alkoholu
Trzustka nie lubi alkoholu. Jego regularne spożywanie (zwłaszcza w nadmiernych ilościach) prowadzi do stanu zapalnego tego narządu. Badania mówią, że picie alkoholu od 40 do 80 procent podnosi ryzyko rozwoju ostrego i przewlekłego zapalenia trzustki. Konsekwencją może być nowotwór tego narządu, ponieważ w organizmie osoby pijącej alkohol rozwijają się stany zapalne, występują zaburzenia gospodarki hormonalnej, a wchłanianie składników odżywczych jest mocno utrudnione. Ryzyko raka wzrasta z każdym kolejnym wypitym kieliszkiem lub drinkiem.
W nadmiarze szkodliwe są wszystkie alkohole, także czerwone wino, które kiedyś uważane było za całkowicie bezpieczne. Okazjonalnie wypita lampka nie wywoła od razu raka, ale już regularnie jej spożywanie może zadziałać niekorzystnie. Trzeba uważać także na niskoprocentowe napoje alkoholowe, ponieważ również one powodują wzrost wydzielania kwasu żołądkowego, wpływają niekorzystnie na fizjologię i biochemię całego układu pokarmowego (w tym trzustki).
Czy istnieje dieta, dzięki której można uniknąć raka trzustki?
Dietetycy są zgodni, że nie ma jednej konkretnej diety-cud, która może nas uchronić przed nowotworem trzustki. Ale są pewne zasady żywieniowe, które mogą zmniejszyć ryzyko zachorowania na tego raka. Wśród nich wymienia się dietę śródziemnomorską i dietę dash – diety o prawidłowej gęstości energetycznej i wartości odżywczej, które mogą wspierać nasz organizm i jego naturalne mechanizmy obronne przed mutacją nowotworową.
Działając profilaktycznie, na pewno warto jeść więcej produktów roślinnych niż mięsa – to ważna zasada. Naukowcy z Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem wykazali, że u osób żywiących się głównie produktami pochodzenia roślinnego – ale nie wegetarian! – ryzyko zachorowania na nowotwory jest mniejsze o 11 procent. W związku z tym należy jeść jak najwięcej warzyw, w każdej postaci, najlepiej w wersji surowej. Można dodawać je do każdego z trzech głównych posiłków – śniadania, obiadu i kolacji. Ważne, aby jeść ich powyżej 300 g dziennie.
Aby ograniczyć ryzyko zachorowania na raka trzustki, trzeba unikać produktów kancerogennych, trujących organizm. Wśród nich jest wspomniany już alkohol, sól, przetworzone mięso, tłuste potrawy, węglowodany.
Jakich produktów nie lubi trzustka?
Trzustka nie lubi tych produktów:
- tłuste mięso i wędliny (w tym salami, bekon, parówki),
- potrawy smażone,
- tłuste potrawy z grilla (zamiast karkówki i kiełbas grilluj np. pierś z kurczaka, szaszłyki warzywne, łososia),
- tłuste sosy na mięsnych wywarach,
- produkty pieczone z dużym dodatkiem tłuszczu,
- smalec
- ciasta z kremem,
- ciasta francuskie,
- tłusty nabiał,
- śmietana,
- majonez,
- zasmażki,
- fast foody,
- słodycze,
- chipsy i inne słone przekąski.
Dieta antyrakowa – te produkty wprowadź do diety
W prewencji nowotworu trzustki ważne jest spożywanie następujących produktów:
- pełnoziarniste produkty zbożowe (makarony, pieczywo, kasza jęczmienna, gryczana, brązowy ryż),
- rośliny strączkowe,
- kiszonki (kapusta kiszona, kimchi),
- produkty bogate w błonnik (np. pieczywo żytnie, otręby),
- warzywa (zwłaszcza zielone jak groszek, cukinia, brokuły, szpinak, karczochy, brukselka, też buraki, papryka, marchew, seler),
- owoce (najlepiej te z dużą ilością błonnika jak jabłka, gruszki, maliny, porzeczki, truskawki),
- chude mięso (np. drób, indyk, królik, zrezygnuj ze spożywania skóry z mięsa),
- ryby (okoń, dorsz, pstrąg, morszczuk, szczupak, mintaj, tuńczyk).
Chcesz uniknąć raka trzustki? Pamiętaj o tych zasadach!
- Ogranicz spożycie czerwonego mięsa, pochodzenia wieprzowego i wołowego, w tym parówek, bekonów, kiełbas – ich nadmiar w diecie zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwory, szczególnie jelita grubego i trzustki.
- Jak najczęściej staraj się przygotowywać potrawy gotowane lub na parze. Jeśli decydujesz się na smażenie lub pieczenie, korzystaj z oliwy dobrej jakości. Grillowanie nie jest zabronione, ale unikaj kontaktu mięsa z żywym płomieniem.
- Smarując pieczywo, nie nadużywaj masła. Ogranicz też spożycie tłustego nabiału.
- Spożywaj jak najwięcej warzyw. Nie musisz od razu przechodzić na wegetarianizm, ale staraj się dodawać warzywa w każdej postaci (najlepiej surowej) do śniadania, obiadu i kolacji. Jedz ich minimum 300 g dziennie.
- Unikaj pokarmów i napojów o wysokiej zawartości tłuszczu i cukru. Wszystko, co ma wysoką gęstość energetyczną zwiększa ryzyko otyłości. A otyłość znacząco zwiększa ryzyko zachorowania na różne rodzaje nowotworów w tym raka trzustki.
- Wybieraj produkty pełnoziarniste, zbożowe, dostarczające błonnika. Pamiętaj jednak, że te produkty, które są zalecane w profilaktyce raka trzustki (w tym pełnoziarniste, zawierające błonnik) w trakcie terapii mogą nie działać korzystnie, więc trzeba będzie je zastąpić innymi.
Czytaj też:
Objawy raka trzustki można zauważyć w toalecie. Na co zwrócić uwagę?Czytaj też:
Życie bez trzustki. Czy można normalnie funkcjonować bez tego narządu?