Witaminy dla dzieci – jakie wybrać?

Witaminy biorą udział w przebiegu wielu reakcji biologicznych, warunkując prawidłowy wzrost i rozwój organizmu dziecka. Niedobory witamin przyczyniają się do powstawania zaburzeń, które w znaczny sposób odbijają się na ogólnym stanie zdrowia i samopoczuciu dzieci oraz osób dorosłych. Podstawowym źródłem witamin jest odpowiednio zbilansowana dieta.

Zapotrzebowanie na witaminy zależne jest od wieku, płci i stanu fizjologicznego, a także prowadzonego trybu życia, który może sprzyjać ich nadmiernej utracie z organizmu. Na przyswajanie witamin wpływają różne czynniki, do których zaliczamy m.in. zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu, niewłaściwe komponowanie jadłospisu i obróbkę termiczną pokarmów. Żywność bogata w witaminy to przede wszystkim produkty naturalne, które nie zostały nadmiernie przetworzone.

Witaminy dla niemowląt

Niektóre witaminy powinny być podawane niemowlętom od pierwszych dni ich życia. Dotyczy to zarówno dzieci karmionych wyłącznie mlekiem mamy, jak i dzieci, które karmione są mlekiem modyfikowanym i w sposób mieszany. Szczególnie ważne jest, aby dawki witamin dla niemowląt zostały skonsultowane z pediatrą, który ustala plan suplementacji witaminy D oraz m.in. witaminy K dla niemowląt karmionych piersią. Podawanie niemowlętom i dzieciom witamin bez konsultacji z lekarzem, a także samodzielne zwiększanie ich dawki, może zagrozić zdrowiu maluchów.

Dzienne zapotrzebowanie niemowląt i małych dzieci na witaminy i minerały różni się od dziennego zapotrzebowania osób dorosłych, dlatego nie należy podawać maluchom preparatów, które nie są dostosowane pod względem składu do ich wieku.

Jaką funkcję w organizmie pełnią witaminy?

Witaminy dzielimy na rozpuszczalne w wodzie oraz rozpuszczalne w tłuszczach. Pełnią one w organizmie wiele ważnych funkcji, warunkując m.in. prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego, a także prawidłowy wzrost i prawidłowy rozwój organizmu dziecka.

Brak odpowiedniej podaży witamin zaburza m.in. rozwój układu kostnego i układu nerwowego, a także odbija się na ogólnej kondycji zdrowotnej dziecka. Dzienne zapotrzebowanie niemowląt do 6. miesiąca życia w większości zaspokaja pokarm kobiecy i mleko modyfikowane. W pierwszym półroczu życia dziecka niezbędne jest jednak uzupełnianie jego diety witaminą D. Niemowlęta karmione wyłącznie piersią muszą także od pierwszych dni życia otrzymywać witaminę K. Preparaty dla niemowląt często zawierają także niezbędny dla prawidłowego rozwoju mózgu oraz siatkówki oka kwas tłuszczowy DHA.

Najważniejsze witaminy dla niemowląt to witamina D i witamina K, które maluchy karmione w sposób naturalny muszą otrzymywać w formie suplementów. Mleko modyfikowane wzbogacane jest witaminami, dlatego dodatkowa suplementacja musi być skonsultowana z pediatrą i dostosowana do składu podawanego dziecku mleka modyfikowanego!

Witaminy dla dzieci – witaminy rozpuszczalne w tłuszczach

W organizmie dziecka nie mogą pojawić się niedobory najważniejszych witamin, do których zaliczamy nie tylko witaminę K i witaminę D, ale także inne witaminy, które rozpuszczają się w tłuszczach – to witamina E i witamina A. Zestaw witamin rozpuszczalnych w tłuszczach mogą dostarczyć do organizmu dziecka np. krople doustne.

Witamina A – redukuje wolne rodniki tlenowe, ma działanie przeciwzapalne, wpływa na zdrowie oczu i skóry, a także chroni przed uszkodzeniami DNA i procesami mutagennymi, jednak przyjmowana w nadmiarze, jest bardzo szkodliwym związkiem toksycznym. Niedobry witaminy A są diagnozowane bardzo rzadko i dotyczą przede wszystkim osób cierpiących na schorzenia układu pokarmowego, a także osób, które stosują dietę ubogotłuszczową.

Witamina D – witamina D reguluje gospodarkę wodno-fosforanową i wpływa na prawidłowy rozwój kości oraz zębów. Co więcej, witamina D wpływa na funkcjonowanie układu immunologicznego, układu nerwowego i układu mięśniowego, a także warunkuje przebieg procesów, które pozwalają na prawidłową prace układu hormonalnego.

Witamina E – nazywana jest witaminą młodości. Odgrywa istotną rolę w procesach ochrony komórek przed destrukcyjnym działaniem stresu oksydacyjnego, przeciwdziała ich uszkodzeniom, a także wpływa m.in. na funkcjonowanie mięśni, procesy krwiotwórcze i funkcjonowanie układu hormonalnego.

Witamina K – jest niezbędna w przebiegu procesu krzepnięcia. Odpowiada za utrzymanie prawidłowego stężenia białek, które uczestniczą w budowie kości, a także redukuje bakterie i grzyby oraz ma potwierdzone badaniami działanie przeciwnowotworowe.

Witaminy dla dzieci rozpuszczalne w wodzie – witaminy z grupy B

Inne witaminy, które są niezbędne do prawidłowego wzrostu i prawidłowego rozwoju dziecka to witaminy z grupy B. Witaminy z grupy B to:

• witamina B1 (tiamina) – kontroluje m.in. przebieg procesów bioenergetycznych, uczestniczy w procesie wytwarzania nukleotydów, a także jest niezbędna do prawidłowej pracy układu sercowo-naczyniowego i układu nerwowego;
• witamina B2 – ryboflawina – jest niezbędna m.in. do prawidłowej pracy układu immunologicznego i układu nerwowego, a także uczestniczy w przebiegu procesów bioenergetycznych;
• witamina B3 – (niacyna, witamina PP) – bierze udział m.in. w procesie syntezy hormonów oraz jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania mózgu i układu nerwowego;
• witamina B4 – cholina – jest niezbędna w procesie przekazywania sygnałów nerwowych wewnątrz komórek, a także warunkuje prawidłowe funkcjonowanie narządów wewnętrznych i układów m.in. układu nerwowego, układu oddechowego i układu sercowo-naczyniowego;
• witamina B5 – kwas pantotenowy – uczestniczy m.in. w przemianach energetycznych, a także jest niezbędny do syntezy hormonów, witaminy A i witaminy D oraz neuroprzekaźników mózgowych;
• witamina B6 – pirydoksyna – jest konenzymem ponad 100 enzymów, uczestnicząc w przebiegu podstawowych procesów biologicznych;
• witamina B7 – biotyna (witamina H) – uczestniczy m.in. w przemianach białek, węglowodanów i tłuszczów, a także wpływa na zdrowie skóry, włosów i paznokci;
• witamina B8 – inozytol – wpływa m.in. na funkcjonowanie układu nerwowego, sprzyjając utrzymaniu równowagi emocjonalnej;
• witamina B9 – kwas foliowy – warunkuje prawidłowy podział komórek, wpływa na funkcjonowanie układu krwiotwórczego i układu nerwowego;
• witamina B12 – kobalamina – uczestniczy w wytwarzaniu czerwonych krwinek, a także reguluje pracę układu nerwowego.

Witaminy dla dzieci – witamina C

Witamina C jest niezbędna do prawidłowego wchłaniania wapnia i żelaza, uszczelnia naczynia krwionośne, wpływa na procesy odbudowy komórek, a także wykazuje silne działanie antyoksydacyjne. Występuje naturalnie w wielu produktach spożywczych np. owocach i warzywach, dlatego bardzo rzadko diagnozowane są jej niedobory.

Witaminy dla dzieci – niedobór i nadmiar witamin w organizmie dzieci

Zagrożeniem dla zdrowia dzieci i dorosłych jest nie tylko niedobór witamin, ale także nadmiar witamin w organizmie, dlatego suplementacja powinna być zawsze konsultowana z pediatrą!

Zwiększone zapotrzebowanie na witaminy i minerały dotyczy dzieci w okresie intensywnego wzrostu, a także nastolatków. Głównym źródłem witamin i minerałów powinna być odpowiednio zbilansowana dieta, która dostosowana jest do wieku dziecka. Prawidłowe nawyki żywieniowe powinny być kształtowane od momentu rozszerzania diety niemowląt. Maluchy, które od początku swojego życia stosują zdrową dietę, rzadziej chorują oraz są mniej narażone na rozwój nadwagi i innych chorób dietozależnych. Suplement diety powinien stanowić jedynie uzupełnienie prawidłowo komponowanego jadłospisu.

Witaminy dla dzieci dostępne są w różnej formie. To w większości produkty o przyjemnym, owocowym smaku, których dziecko nie powinno przyjmować bez nadzoru dorosłych. Żelki witaminowe lub np. kompleks witamin w formie tabletek musujących zawsze trzeba podawać dzieciom w dostosowanej do ich wieku dawce! Witaminy dla dzieci muszą być przechowywane w miejscu niedostępnym dla dzieci, aby dziecko nie sięgało po smaczny produkt bez wiedzy i zgody rodzica.

Suplement diety z witaminami i minerałami dla dzieci w wieku szkolnym, a także dzieci młodszych najlepiej wybrać po konsultacji z pediatrą lub farmaceutą. W przypadku dzieci do 3. roku życia i niemowląt konsultacja ze specjalistą jest niezbędna!

Jak wybrać witaminy dla dziecka?

Po pierwsze i najważniejsze – witaminy dla dzieci muszą mieć odpowiedni skład! Pośród witamin dla dzieci znajdziemy produkty o różnym składzie, który zawsze powinniśmy poznać, zanim podamy suplement diety dziecku. Jakie składniki w witaminach dla dzieci powinny zniechęcić nas do zakupu? W składzie witamin dla dzieci nie mogą znajdować się sztuczne barwniki oraz konserwanty, a także inne substancje chemiczne o potencjalnie szkodliwym np. alergizującym działaniu. W wysokiej jakości witaminach dla dzieci o owocowym smaku nie znajdziemy np. sztucznych aromatów.

Istotną rolę podczas wyboru witamin dla dzieci odgrywa nie tylko ich skład, ale także forma. Do wyboru mamy m.in.:

• dostępne w wielu kształtach i kolorach żelki witaminowe,
• kompleks witamin w formie syropów,
• tabletki musujące,
• jednoskładnikowe preparaty witaminowe w formie kropli.

W aptekach dostępne są również szczególnie korzystnie wpływające na układ odpornościowy dzieci, pracę mózgu i funkcjonowanie narządu wzroku syropy, w których składzie znajduje się olej z wątroby dorsza (tran) i olej z wątroby rekina. Dostarczają one do organizmu witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, a także niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Preparatów na bazie oleju z ryb, które zawierają witaminę D, nie można podawać wraz z innymi preparatami, w których znajdują się witaminy rozpuszczalne w tłuszczach. Nie należy także podawać dziecku jednocześnie kilku preparatów, które zawierają witaminy rozpuszczalne w wodzie. Podając dziecku np. tabletki musujące multiwitamina, nie należy dodatkowo stosować żelków witaminowych.

Witaminy znajdziemy również w preparatach, które wspierają odporność organizmu dziecka, dostarczając naturalne substancje roślinne np. z czarnego bzu, pelargonii afrykańskiej, aloesu oraz aronii. Są one polecane m.in. w sezonie infekcyjnym.

W przypadku dzieci przewlekle chorych oraz dzieci, które cierpią na inne schorzenia, konieczne jest skonsultowanie podawania witamin ze specjalistą!

Podsumowanie

Odpowiednia podaż witamin i minerałów jest niezbędna do prawidłowego rozwoju organizmu dziecka, wpływając m.in. na odporność organizmu, funkcjonowanie układu nerwowego, funkcje krwiotwórcze, metabolizm oraz pamięć i koncentrację. Witaminy rozpuszczalne w wodzie, do których zaliczamy witaminę C (kwas askorbowy), kwas foliowy i inne witaminy z grupy B (niacyna, cholina, kwas pantotenowy, pirydoksyna, biotyna, inozytol, kobalamina), powinny być dostarczane do organizmu dziecka przede wszystkim w formie naturalnej, czyli wraz ze spożywanymi pokarmami. Szczególnie ważne dla zdrowia witaminy rozpuszczalne w tłuszczach – A, D, E i K – muszą być właściwie dawkowane, bo ich nadmiar kumuluje się w organizmie, prowadząc do wystąpienia poważnych zaburzeń w jego funkcjonowaniu.

Czytaj też:
Cukierki, batony, żelki. Dzieci nimi karmione wykazały gorsze wyniki w tych badaniachCzytaj też:
Rodzicu! Tych produktów nie wprowadzaj do diety dziecka zbyt wcześnie