Nieprawidłowa dieta podnosi ryzyko zachorowania na nowotwory związane z całą długością przewodu pokarmowego, zaczynając od jamy ustnej, gardła, krtani, przełyku, poprzez żołądek i trzustkę, po jelito grube. Specjaliści są zgodni, że w przypadku nowotworu jelita grubego, niewłaściwe nawyki żywieniowe są szczególnie niebezpieczne, zwłaszcza w połączeniu z nadużywaniem alkoholu, paleniem papierosów i prowadzeniem siedzącego trybu życia.
Jak uniknąć raka jelita grubego? Zrezygnuj z tych produktów
Elwira Gliwska, dietetyczka kliniczna z Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytut Badawczego w Warszawie, nie ma wątpliwości, że w szczególny sposób zachorowanie na nowotwór jelita grubego zwiększa spożywanie przetworzonego mięsa. W wywiadzie dla „Wprost” podkreślała:
Mówiąc o przetworzonym mięsie, mam na myśli choćby parówki, bekony, salami czy kiełbasy. Drugim czynnikiem bardzo szkodliwym dla ludzi jest czerwone mięso – pochodzenia wieprzowego i wołowego, a także cielęcina. Największa zależność pomiędzy spożywaniem tych produktów a zachorowaniem na raka dotyczy nowotworu jelita grubego.
Takie wnioski płyną również z ustaleń Międzynarodowej Agencja Badań nad Rakiem (International Agency for Rresearch on Cancer). Wskazują one na to, że każde 100 g mięsa czerwonego dziennie zwiększa ryzyko wystąpienia raka jelita grubego o 17 procent. Dlaczego tak się dzieje? W czerwonym mięsie znajdują się spore ilości żelaza hemowego – w wyniku jego przemian powstają substancje, które mogą uszkadzać DNA.
Te produkty też są zakazane w diecie antyrakowej
W profilaktyce antyrakowej bardzo ważne jest, aby unikać nie tylko czerwonego mięsa, ale także nadmiernej ilości cukrów prostych (ciasteczek, słodkiego pieczywa) oraz produktów i dań bogatych w tłuszcze zwierzęce. Potwierdzają to wyniki badań przeprowadzonych przez naukowców z University of Arizona, opublikowane na łamach czasopisma „Cell Reports”. Z ich doniesień wynika, że dieta zachodnia – oparta właśnie na wysoko przetworzonych produktach spożywczych, tłuszczach i cukrach – ma kluczowe znaczenie w rozwoju raka okrężnicy, która stanowi najważniejszy odcinek jelita grubego.
Jelito grube nie lubi też dojrzewających serów (ponieważ oparte są na tłustych produktach), wysoko przetworzonych słonych przekąsek, margaryny i smalcu (uszkadzają mikroflorę jelitową), słodkich napojów gazowanych i oczywiście alkoholu. Specjaliści z European Union of Gastroenterology ostrzegają, że wypicie 4 drinków może zwiększać ryzyko raka jelita grubego nawet o 52 procent.
Jaka dieta jest najlepsza dla jelita grubego?
Dietetycy podkreślają, że dla naszego układu pokarmowego, w tym dla jelita grubego, zbawienne działanie ma dieta roślinna. Nie chodzi o to, aby od razu przejść na wegetarianizm. Wystarczy swój codzienny jadłospis wzbogacić o warzywa – sugerowana dawka to 400 g warzyw (najlepiej zielonych) dziennie. Osoby, które spożywają sporo produktów roślinnych, rzadziej cierpią na zaparcia, ich metabolizm jest sprawniejszy, a mikrobiota jelitowa korzystniejsza. To z kolei obniża ryzyko mutacji, prowadzących do chorób nowotworowych. Poza tym osobom, które spożywają dużo warzyw, łatwiej utrzymać prawidłową masę ciała. To ważne, ponieważ BMI powinno mieścić się w przedziale 18,5–24,9. Jeśli jest wyższe, wzrasta ryzyko zachorowania na nowotwór jelita grubego.
Dieta, dzięki której możemy uniknąć raka jelita grubego, powinna być bogata również w witaminę D (tłuste ryby, jaja), witaminę C (pomarańcza, brukselka) i beta- karoten (marchew, pomidor), kwas foliowy (sałata, szpinak, orzechy) i wapń (fasola, soja). Byłoby idealnie, gdyby jej bazą były produkty zawierające polifenole, czyli związki roślinne o działaniu przeciwzapalnym. Znajdziemy je w winogronach, żurawinie, czarnych jagodach i zielonej herbacie. Ważne, aby spożywane produkty zawierały jak najwięcej błonnika pokarmowego, który wspomaga pracę układu pokarmowego i przyspiesza metabolizm oraz zmniejsza ryzyko raka jelita grubego.
Kapusta kiszona i kurkuma – jelito grube uwielbia te produkty
Osoby obciążone rakiem jelita grubego, powinny wzbogacić swoją dietę o kiszonki, zwłaszcza kiszoną kapustę oraz o królową przypraw – kurkuminę. Jednym z najcenniejszych składników zawartych w kiszonej kapuście, który jest niezastąpiony w profilaktyce jelita grubego, jest kwas mlekowy, usprawniający procesy trawienia. To warzywo, poza witaminami oraz takimi pierwiastkami jak żelazo, wapń czy magnez, zawiera też związki antynowotworowe. Wśród nich wymienia się indole, które działają detoksykacyjnie i izotiocyjaniny – przeciwdziałające genom rakowym. Kiszona kapusta zawiera również duże ilości błonnika, który poprawia drożność jelit. Badania opublikowane na łamach „Immunity” mówią, że spożywanie kiszonej kapusty dwa do trzech razy w tygodniu zmniejsza ryzyko wystąpienia raka jelita grubego.
Podobne działanie – antynowotworowe i przeciwzapalne – ma kurkumina, która jest aktywnym składnikiem kurkumy. Niemieccy badacze z Uniwersytetu Ludwika Maksymiliana w Monachium. Udowodnili, że kurkumina może być niezwykle pomocna w hamowaniu i leczeniu raka jelita grubego. Jak do tego dochodzi? Zagadkę rozwiązał zespół pod przewodnictwem profesora Heiko Hermekinga. Dowiódł, że kurkumina uruchamia reakcje obronne przed nowotworem i osłabia zdolność migracji komórek rakowych. Można ją dodawać do potraw albo po prostu rozpuścić – w wodzie, herbacie lub mleku.
Czytaj też:
Jak uniknąć raka trzustki? Dieta może w tym pomóc. Poznaj ważne zasadyCzytaj też:
Ból brzucha i silne zmęczenie mogą świadczyć o raku jelita grubego