Kardamon może odnaleźć się z powodzeniem w różnych potrawach, zarówno na słono, jak i na słodko. Na pierwszy rzut oka może się wydawać dziwne, że ta sama przyprawa, która nadaje smak indyjskiemu curry, znajduje się również w świątecznych piernikach lub jesiennych szarlotkach. Ale w końcu zalicza się do wielu przypraw rozgrzewających.
Ta wyjątkowa przyprawa ma szeroki zakres zastosowań, które można wykorzystać do urozmaicenia nawet zwykłej potrawy, aby uczynić ją czymś niebanalnym. Gdy dodasz kardamon do swojego repertuaru przypraw, już nigdy nie będziesz chciał gotować bez niego.
Ta egzotyczna przyprawa należy do rodziny imbirowatych. W porównaniu do swojego krewnego – imbiru, którego korzenie są ważną częścią, kardamon jest najbardziej znany ze smaków zawartych w owocach i nasionach. Tuż przed dojrzewaniem strąki zbiera się ręcznie. Im większe strąki, tym intensywniejszy ich kolor i wyższa cena.
Czytaj też:
Woda z imbirem czy cytryną na odchudzanie? Co daje picie wody z imbirem?
Najlepszy smak? Jest na to sposób
Najlepszy smak osiągniesz, kupując całe strąki kardamonu i mieląc je w domu w moździerzu. Możesz użyć ich w podstawowej postaci lub upiec nasiona na patelni. Tak czy inaczej, zauważysz, kiedy nasiona uwolnią swój charakterystyczny aromat.
Jeśli kupisz przyprawę już zmieloną, duża część związków aromatycznych zniknie, pozostawiając smak, który wymaga dodania jej znacznie więcej do potrawy. Całe strąki zachowują świeżość przez dłuższy czas niż mielona przyprawa. Przechowuj je w chłodnym, ciemnym miejscu w hermetycznym pojemniku.
Zdrowotne właściwości kardamonu
1. Właściwości przeciwutleniające i moczopędne mogą obniżać ciśnienie krwi
Kardamon może być pomocny dla osób z wysokim ciśnieniem krwi.
W jednym z badań naukowcy podawali trzy gramy proszku kardamonu dziennie 20 osobom dorosłym, u których niedawno zdiagnozowano nadciśnienie. Po 12 tygodniach poziom ciśnienia krwi znacznie spadł do normalnego zakresu.
Obiecujące wyniki tego badania mogą być związane z wysokim poziomem przeciwutleniaczy w kardamonie. W rzeczywistości stan antyoksydacyjny uczestników wzrósł o 90% do końca badania. Przeciwutleniacze są powiązane z obniżeniem ciśnienia krwi.
Naukowcy podejrzewają również, że przyprawa może obniżać ciśnienie krwi ze względu na jej działanie moczopędne, co oznacza, że może sprzyjać oddawaniu moczu w celu usunięcia wody, która gromadzi się w organizmie, na przykład wokół serca.
Wykazano, że ekstrakt z kardamonu zwiększa oddawanie moczu i obniża ciśnienie krwi u szczurów.
2. Może zawierać związki zwalczające raka
Związki zawarte w kardamonie mogą pomóc w walce z komórkami rakowymi.
Badania na myszach wykazały, że proszek kardamonu może zwiększać aktywność niektórych enzymów, które pomagają zwalczać raka.
Przyprawa może również zwiększać zdolność komórek naturalnych zabójców do atakowania nowotworów.
W jednym z badań naukowcy wystawili dwie grupy myszy na działanie związku powodującego raka skóry i karmili jedną grupę 500 mg mielonego kardamonu na kg wagi dziennie.
Po 12 tygodniach tylko 29% osób z grupy, które zjadły kardamon, zachorowało na raka w porównaniu z ponad 90% grupy kontrolnej.
Badania nad ludzkimi komórkami rakowymi i kardamonem wskazują na podobne wyniki. Jedno z badań wykazało, że pewien związek w przyprawie powstrzymał namnażanie się komórek raka jamy ustnej w probówkach.
Mimo że wyniki są obiecujące, badania te przeprowadzono tylko na myszach lub w probówkach. Potrzebne są badania na ludziach, zanim będzie można wysunąć silniejsze twierdzenia.
3. Może chronić przed chorobami przewlekłymi dzięki działaniu przeciwzapalnemu
Kardamon jest bogaty w związki, które mogą zwalczać stany zapalne.
Zapalenie występuje, gdy twoje ciało jest narażone na działanie obcych substancji. Ostre zapalenie jest konieczne i korzystne, ale długotrwałe zapalenie może prowadzić do chorób przewlekłych.
Przeciwutleniacze, które występują w dużej ilości w kardamonie, chronią komórki przed uszkodzeniem i zapobiegają powstawaniu stanów zapalnych.
Jedno z badań wykazało, że ekstrakt z kardamonu w dawkach 50-100 mg na kg masy ciała był skuteczny w hamowaniu co najmniej czterech różnych związków zapalnych u szczurów.
Inne badanie na szczurach wykazało, że jedzenie proszku kardamonu zmniejszyło stan zapalny wątroby wywołany spożywaniem diety bogatej w węglowodany i tłuszcz.
Chociaż nie ma tak wielu badań dotyczących przeciwzapalnego działania kardamonu u ludzi, badania pokazują, że suplementy mogą zwiększyć stan przeciwutleniający nawet o 90%.
4. Może pomóc przy problemach trawiennych, w tym wrzodach
Kardamon był używany od tysięcy lat do wspomagania trawienia.
Często miesza się go z innymi przyprawami leczniczymi, aby złagodzić dyskomfort, nudności i wymioty.
Najbardziej zbadaną właściwością kardamonu w łagodzeniu dolegliwości żołądkowych jest jego zdolność do leczenia wrzodów.
W jednym z badań szczury były karmione ekstraktami z kardamonu, kurkumy i liści sembung, zanim zostały wystawione na działanie wysokich dawek aspiryny w celu wywołania wrzodów żołądka. Te szczury miały mniej wrzodów w porównaniu ze szczurami, które otrzymywały tylko aspirynę.
Podobne badanie na szczurach wykazało, że sam wyciąg z kardamonu może całkowicie zapobiec lub zmniejszyć rozmiar wrzodów żołądka o co najmniej 50%.
W rzeczywistości, w dawkach 12,5 mg na kg masy ciała, wyciąg z kardamonu był skuteczniejszy niż zwykły lek przeciwwrzodowy.
Badania z użyciem probówek sugerują również, że kardamon może chronić przed Helicobacter pylori, bakterią związaną z rozwojem większości problemów z wrzodami żołądka.
Potrzebne są dalsze badania, aby dowiedzieć się, czy przyprawa będzie miała taki sam wpływ na wrzody u ludzi.
5. Może leczyć nieświeży oddech i zapobiegać próchnicy
Stosowanie kardamonu w leczeniu nieświeżego oddechu i poprawie zdrowia jamy ustnej to starożytne lekarstwo.
W niektórych kulturach często odświeża się oddech, jedząc całe strąki kardamonu po posiłku.
Powód, dla którego kardamon może prowadzić do miętowego świeżego oddechu, może wynikać z jego zdolności do zwalczania pospolitych bakterii w jamie ustnej.
Jedno z badań wykazało, że wyciągi z kardamonu były skuteczne w zwalczaniu pięciu bakterii, które mogą powodować próchnicę zębów. W niektórych probówkach ekstrakty zapobiegały wzrostowi bakterii nawet o 2,08 cm.
Dodatkowe badania pokazują, że ekstrakt z kardamonu może zmniejszyć liczbę bakterii w próbkach śliny o 54%.
Jednak wszystkie te badania przeprowadzono w probówkach, co sprawia, że nie jest jasne, w jaki sposób wyniki mogą odnosić się do ludzi.
6. Może mieć działanie przeciwbakteryjne i leczyć infekcje
Kardamon ma również działanie przeciwbakteryjne poza jamą ustną i może leczyć infekcje.
Badania pokazują, że ekstrakty kardamonu i olejki eteryczne zawierają związki, które zwalczają kilka powszechnych szczepów bakterii.
W jednym badaniu probówki zbadać wpływ tych ekstraktów na szczepów lekoopornych Candida, drożdży, które mogą powodować infekcje grzybicze . Ekstrakty były w stanie zahamować wzrost niektórych szczepów o 0,99-1,49 cm.
Dodatkowe badania w probówce wykazały, że olejki eteryczne i ekstrakty z kardamonu były tak samo, a czasami bardziej skuteczne niż standardowe leki przeciwko E. coli i Staphylococcus, bakteriom, które mogą powodować zatrucia pokarmowe.
Badania z użyciem probówek wykazały również, że olejki eteryczne z kardamonu zwalczają bakterie Salmonella, która prowadzi do zatrucia pokarmowego i Campylobacter, które przyczyniają się do zapalenia żołądka.
Istniejące badania nad przeciwbakteryjnym działaniem kardamonu dotyczyły tylko izolowanych szczepów bakterii w laboratoriach. Dlatego dowody nie są obecnie wystarczająco mocne, by móc twierdzić, że przyprawa miałaby taki sam efekt u ludzi.
7. Może usprawnić oddychanie i wykorzystanie tlenu
Związki zawarte w kardamonie mogą pomóc zwiększyć przepływ powietrza do płuc i poprawić oddychanie.
Kardamon stosowany w aromaterapii daje orzeźwiający zapach, który zwiększa zdolność organizmu do wykorzystywania tlenu podczas ćwiczeń.
W jednym z badań poproszono grupę uczestników o wdychanie olejku eterycznego z kardamonu przez jedną minutę przed chodzeniem na bieżni w 15-minutowych odstępach. Grupa ta miała znacznie wyższy pobór tlenu w porównaniu z grupą kontrolną.
Innym sposobem, w jaki kardamon może poprawić oddychanie i wykorzystanie tlenu, jest rozluźnienie dróg oddechowych. Może to być szczególnie pomocne w leczeniu astmy.
Badanie przeprowadzone na szczurach i królikach wykazało, że zastrzyki z ekstraktu z kardamonu mogą rozluźnić kanał powietrzny gardła.
8. Może obniżyć poziom cukru we krwi
Kardamon przyjmowany w postaci proszku może obniżać poziom cukru we krwi .
Jedno z badań wykazało, że karmienie szczurów dietą wysokotłuszczową i wysokowęglowodanową (HFHC) powodowało, że ich poziom cukru we krwi utrzymywał się dłużej, niż gdyby były karmione normalną dietą.
Kiedy szczurom na diecie HFHC podawano proszek kardamonu, ich poziom cukru we krwi nie utrzymywał się dłużej niż poziom cukru we krwi szczurów na normalnej diecie.
Jednak proszek może nie mieć takiego samego efektu u ludzi z cukrzycą typu 2.
W badaniu z udziałem ponad 200 osób dorosłych z tą chorobą, uczestnicy zostali podzieleni na grupy, które przez osiem tygodni przyjmowały tylko czarną herbatę lub czarną herbatę z trzema gramami cynamonu, kardamonu lub imbiru.
Wyniki pokazały, że cynamon, ale nie kardamon czy imbir, poprawia kontrolę poziomu cukru we krwi.
Aby lepiej zrozumieć wpływ kardamonu na poziom cukru we krwi u ludzi, potrzeba więcej badań.
9. Inne potencjalne korzyści zdrowotne kardamonu
Oprócz wyżej wymienionych korzyści zdrowotnych kardamon może być również dobry dla zdrowia pod innymi względami.
Badania na szczurach wykazały, że wysoki poziom przeciwutleniaczy w przyprawie może zapobiegać zarówno powiększeniu wątroby, lękowi, jak i nawet wspomagać utratę wagi:
Ochrona wątroby: ekstrakt z kardamonu może obniżyć podwyższony poziom enzymów wątrobowych, trójglicerydów i cholesterolu. Mogą również zapobiegać powiększeniu i zwiększeniu masy wątroby, co zmniejsza ryzyko stłuszczenia wątroby.
Lęk: jedno badanie na szczurach sugeruje, że ekstrakt z kardamonu może zapobiegać zachowaniom lękowym. Może to wynikać z tego, że niski poziom przeciwutleniaczy we krwi jest powiązany z rozwojem lęku i innych zaburzeń nastroju.
Utrata masy ciała: Badanie przeprowadzone na 80 kobietach z nadwagą i otyłością ze stanem przedcukrzycowym wykazało związek między kardamonem a nieznacznie zmniejszonym obwodem talii. Jednak badania na szczurach dotyczące utraty wagi i przyprawy nie wykazały znaczących wyników.
Liczba badań dotyczących związku między kardamonem a tymi potencjalnymi korzyściami jest ograniczona i głównie przeprowadzana na zwierzętach.
Ponadto powody, dla których przyprawa może pomóc poprawić te aspekty, są niejasne.
10. Bezpieczny dla większości ludzi i powszechnie dostępny
Kardamon jest ogólnie bezpieczny dla większości ludzi.
Najczęstszym sposobem wykorzystania kardamonu jest gotowanie lub pieczenie. Jest bardzo wszechstronny i często dodawany do indyjskiego curry i gulaszu, a także pierników, chleba i innych wypieków.
Stosowanie suplementów, ekstraktów i olejków eterycznych z kardamonu stanie się prawdopodobnie bardziej powszechne w świetle obiecujących wyników badań nad jego zastosowaniami medycznymi.
Jednak obecnie nie ma zalecanej dawki przyprawy, ponieważ większość badań przeprowadzono na zwierzętach. Stosowanie suplementów powinno być monitorowane przez lekarza.
Ponadto suplementy kardamonu mogą nie być odpowiednie dla dzieci i kobiet w ciąży lub karmiących piersią.Czytaj też:
Masz cukrzycę? Dodaj do diety te produkty. To prawdziwe superfoods!Czytaj też:
Błonnik – wspomaga pracę jelit i odchudza. Dlaczego jeszcze warto go spożywać?